Hipoksja to stan, w którym tkanki nie są odpowiednio utlenione, zwykle z powodu niewystarczającego stężenia tlenu we krwi. Deprywacja tlenu może mieć poważne i niekorzystne skutki dla różnych komórek organizmu, które odpowiadają za ważne procesy biologiczne.
Objawy hipoksji
Niektóre mechanizmy kompensacyjne obejmują wzrost częstości akcji serca, kurczliwości mięśnia sercowego i pojemności minutowej serca. Ponieważ serce pompuje więcej krwi w celu zwiększenia swojej wydajności , podczas hipoksji może nastąpić zmniejszenie ilości krwi dostarczanej do tkanek obwodowych, co prowadzi do niebieskawego przebarwienia lub sinicy w tych obszarach.
Pozwala to zachować dotlenioną krew dla najważniejszych narządów, takich jak mózg i serce. Hipoksja odnosi się do niskiego stężenia tlenu w ciele lub części ciała. Stan ten wynika z niedopasowania między ilością tlenu wymaganego przez ciało a ilością dostarczanej natlenionej krwi. Objawy niedotlenienia zależą od ciężkości stanu i stopnia nasilenia niedotlenienia lub hipoksji (brak obecności tlenu). Niektóre z objawów obejmują:
- Bóle głowy
- Zmęczenie, apatia, brak sił do działania
- Bezdech lub duszność
- Kołatanie serca-można je zaobserwować w początkowych fazach niedotlenienia. W miarę postępu niedotlenienia częstość akcji serca może szybko spaść jeszcze bardziej. W ciężkich przypadkach mogą pojawić się nieprawidłowe rytmy serca lub arytmie.
- Po wzroście ciśnienia krwi w początkowych fazach niedotlenienia następuje obniżenie ciśnienia krwi w miarę postępu choroby.
- Zawroty głowy
- Nudności i wymioty
- Naskórek i paznokcie mogą stać się sinawe, stan taki nazywany jest sinicą. Sinica jest jedną z najczęstszych oznak niedotlenienia. Koniuszki palców u rąk, palców u nóg, uszu i nosa mogą stać się zimne i niebieskawe. Stan taki pojawia się, ponieważ krew o niskiej zawartości tlenu jest ciemnoniebiesko-czerwona, przez co może zmienić wygląd skóry z różowoczerwonego na niebieskawy.
- Euforia lub „wyjścia z ciała”
- Zmieszanie, utrata pamięci i problemy poznawcze
- Dezorientacja i nieskoordynowane ruchy
- Ciężkie niedotlenienie może prowadzić do utraty przytomności, drgawek, śpiączki, a nawet śmierci. Oddychanie może być powolne i płytkie, a źrenice oczu mogą nie reagować na nawet silne światło.
Długotrwała hipokcja-skutki
Ludzie, którzy przez długi czas cierpieli na niedotlenienie, mogą mieć spuchnięte końcówki palców. Ponadto ich krew może zostać być bardziej gęsta przez większą liczbę czerwonych krwinek (czerwienicy). Inne zaburzenia w długoterminowym niedotlenieniu obejmują przerost prawej komory serca lub powiększenie serca i przewlekłe nadciśnienie płucne.
Leczenie hipoksji
W przypadku choroby wysokogórskiej aklimatyzacja może pomóc w częściowym przywróceniu ciśnienia cząstkowego tlenu, ale nie wystarcza do pełnego przywrócenia go. Hiperwentylacja lub oddychanie szybkim tempem pozwala na dostarczenie większej ilości tlenu do płuc, ale nie wystarcza również do jego całkowitej normalizacji.
Jedną z najważniejszych metod leczenia niedotlenienia jest zatem podawanie tlenu. Zwiększa to stężenie wdychanego tlenu, co tym samym zwiększa ciśnienie parcjalne tlenu we krwi i koryguje niedotlenienie. Również w warunkach dużej wysokości wzbogacanie się tlenem przeciwdziała efektom niskiego ciśnienia powietrza, a ciśnienie parcjalne tlenu w krwi tętniczej zostaje przywrócone do normy.
Urządzenia wykorzystywane do dostarczania tlenu poprzez inhalację to:
Kaniula nosowa
Zapewnia tlen przy prędkości przepływu od 1 do 6 litrów na minutę (l / min), przy stężeniach od 24 do 44%.
Prosta maseczka tlenowa
Dostarcza tlen w ilości od 6 do 8 l / min, w stężeniach od 40 do 60%.
Maska z zaworem workowym
Zapewnia tlen co najmniej 15 l / min, w stężeniach od 60 do 90%.
Wentylator transportowy
Dostarcza tlen w różnych zakresach i w stężeniach od 21 do 100%.
Poziom tlenu we krwi jest monitorowany za pomocą pulsoksymetrów. Analiza gazometrii krwi tętniczej może również dawać wyniki dokładnych ilości tlenu w krwi tętniczej.
Rodzaje hipoksji
Niedotlenienie można sklasyfikować jako lokalne, jeśli ma wpływ na określony obszar ciała i ogólne, jeśli dotyczy całego ciała. Gdy występuje całkowite pozbawienie dopływu tlenu do organizmu, stosuje się termin anoksja. Niedotlenienie może być spowodowane różnymi stanami. Najczęstszym jest niedokrwistość, w której zmniejsza się ilość funkcjonalnej hemoglobiny, wpływając na zdolność krwi do przenoszenia tlenu.
Innym przykładem jest zatrucie tlenkiem węgla, w którym związek chemiczny wiąże się z receptorami tlenu na czerwonych krwinkach, skutecznie blokując wydostawanie się tlenu. Hipoksja może być również spowodowana stanami takimi jak: niewydolność serca, zatrzymanie akcji serca lub zawał serca, gdy krążenie krwi jest spowolnione, a zatem do organizmu dostarczane są niedostateczne ilości tlenu.
Zdrowi ludzie mogą również cierpieć na niedotlenienie. Na przykład, jeśli podróżują na duże wysokości. Wówczas może rozwinąć się choroba wysokościowa, która oznacza brak tlenu dostarczanego do tkanek ciała z powodu obniżonego ciśnienia parcjalnego tlenu we wdychanym powietrzu.
