Choroby wątroby – wątroba jest gruczołem stanowiącym część układu pokarmowego, podzielona jest na dwa płaty i waży ok. 2 kg. Jest ona odpowiedzialna za wiele ważnych funkcji, min.:
- wytwarzanie żółci niezbędnej do emulgacji tłuszczy w jelicie cienkim
- magazynowanie białka osocza krwi
- wytwarzanie heparynę, która zapobiega zakrzepom krwi w naczyniach krwionośnych
- wytwarzanie niektóre enzymy
- syntetyzę cholesterol niezbędny do budowania błon komórkowych
- syntetyzę angiotensynogenu- substancji biorącej udział w regulacji ciśnienia krwi
- odpowiada za cykl mocznikowy- proces przemian szkodliwego amoniaku w mniej toksyczny mocznik
- przekształcanie nadmiar glukozy w glikogen, lub odwrotnie
- magazynowanie glikogenu
- przeprowadzanie glukoneogenezy- przekształcanie związków innych niż cukry w glukozę
- rozkładanie stare erytrocyty
- magazynowanie żelaza i witamin A, D, K
- neutralizacje toksyn (np. alkoholu i niektórych leków)
- produkcje ciepła
Choroby wątroby
W związku z ogromną ilością funkcji pełnionych przez wątrobę zaburzenie homeostazy organizmu, która prowadzi do choroby wątroby może mieć poważne konsekwencje dla naszego życia. Chorób wątroby jest wiele, a o to niektóre z nich:
Choroby wątroby – Ostre wirusowe zapalenie wątroby typu A
Ostre wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A)- choroba ta powodowana jest przez wirusa HAV, do zarażenia dochodzi głównie poprzez drogę pokarmową (złe warunki przechowywania żywności, brak higieny osobistej), rzadziej poprzez kontakty seksualne i skażony sprzęt medyczny. Należy szczególnie unikać kontaktu z ludzkimi odchodami, wirus ten oraz wiele innych przenosi się właśnie tą drogą.
Okres wylęgania choroby to ok. 30 dni, objawy to: bóle brzucha, wymioty, nudności, złe samopoczucie, niekiedy dochodzi do żółtaczki oraz świądu skóry. Rozróżniamy trzy typy choroby bezżółtaczkowa, żółtaczkowa i cholestatyczna. Żółtaczka objawia się zżółceniem skóry, błon śluzowych, białek oczu i moczu. Jest skutkiem niewydolności wątroby. Choroba trwa ok. 6 tygodni. Aby uchronić się przed tym typem zapalenia wątroby należy wykonać szczepienie anty- HAV oraz zachować higienę. Głównym badaniem diagnostycznym są próby wątrobowe (AST, ALT). Leczenie polega na stosowaniu odpowiedniej diety oraz wykluczeniu substancji toksycznych (alkoholu, leków).
Choroby wątroby – Ostre wirusowe zapalenie typu B
Ostre wirusowe zapalenie typu B (WZW B)- wywoływane przez wirusa HBV, jest następstwem zakażenia poprzez krew (kontakty ze skażoną krwią w szpitalu, otwarte rany), drogą seksualną, okołoporodową oraz poprzez łożysko. Okres wylęgania to ok. 80 dni, przebieg choroby jest podobny do przebiegu WZW A, lecz jest nieco cięższy, a leczenie może trwać do 6 miesięcy. Choroba może nieść za sobą liczne powikłania takie jak: piorunujące zapalenie wątroby, kłębuszkowe zapalenie nerek, guzkowe zapalenie tętnic. Leczenie podobne jak WZW A, w Polsce obowiązkowe szczepienie przeciw HBV.
Choroby wątroby – Ostre zapalenie wątroby typu C
Ostre zapalenie wątroby typu C (WZW C)- zakażenie wirusem HCV następuje po kontakcie ze skażoną krwią (sprzęt medyczny, golarki, szczoteczki), poprzez kontakty seksualne oraz w sytuacjach okołoporodowych. Przeważnie przebiega bezobjawowo, widoczne jest lekkie powiększenie wątroby. Ok. 20% zakażeń ostrych przechodzi w fazę przewlekłą, która może zakończyć się martwicą wątroby, a w konsekwencji śmiercią. Nie jest dostępna szczepionka przeciw HCV, niezbędne jest przestrzeganie higieny i szczególna dbałość o kontakt z krwią.
Choroby wątroby – Alkoholowe stłuszczenie wątroby
Alkoholowe stłuszczenie wątroby– choroba ta jest skutkiem nadużywania niezwykle popularnej substancji toksycznej- etanolu. Nadmiar tej substancji może prowadzić do stłuszczenia a następnie do martwicy wątroby. Nadużywanie etanolu prowadzi do stresu oksydacyjnego hepatocytów (komórek wątroby) a w konsekwencji do ich upośledzenia i śmierci. Kolejnym powodem powolnego zatruwania naszej wątroby etanolem są produkty pośredniego rozkładu etanolu, min. bardzo szkodliwy aldehyd octowy.
Wątroba ma zdolności regeneracyjne, więc jeśli stłuszczenie występuje w stopniu nieznacznym możliwy jest powrót do zdrowia. Na początku pacjent nie odczuwa większych objawów niż ból w prawej części jamy brzusznej. Diagnozę można wystawić po odpowiednim badaniu, na którym widoczna jest powiększona wątroba oraz po przeprowadzeniu badań laboratoryjnych, w których sprawdzany jest poziom GGTP, ALT i AST. Nieleczone prowadzi do śmierci.
Choroby wątroby – Hemochromatoza
Hemochromatoza– jest to genetyczna choroba wrodzona polegająca na nadmiernym gromadzeniu się żelaza w tkankach na skutek nadmiernego wchłaniania tego pierwiastka. Choroba zwykle pojawia się po 40 roku życia, a jej objawami są marskość wątroby, zmęczenie, bóle stawów i zaburzenia rytmu serca. Skóra osób chorych przybiera kolor szarawy. Wykryta wcześnie jest uleczalna. Leczenie polega na transfuzji krwi oraz podawaniu leków neutralizujących żelazo.
Choroby wątroby – rak wątroby
Rak wątroby– na przyczyny występowania tej groźnej choroby składają się: zakażenie wirusami HAV, HBV, HCV, spożywanie alkoholu, palenie papierosów, nieodpowiednia dieta oraz dziedziczne predyspozycje. We wczesnym stadium choroba jest całkowicie wyleczalna. W późniejszych stadiach, gdy pacjent zaczyna mieć niepokojące objawy takie jak: wodobrzusze, żółtaczka, ból prawej części brzucha oraz gorączka, choroba może stać się nieuleczalna.
