Pokrzywka aspirynowa jest jedną z odmian pokrzywek nieimmunologicznych. Zachorowania na nią to 20-50% wszystkich pokrzywek przewlekłych. Dotyka ona osób dorosłych – zarówno kobiet jak i mężczyzn. Niezwykle rzadko pojawia się u dzieci do 10 roku życia. Cierpiący na tę przypadłość to niewielki odsetek całej populacji (0,3%).
W przypadku zauważenia u siebie pierwszych objawów tego schorzenia należy udać się na konsultację lekarską. Jest to choroba, która nieleczona może powodować nawet śmierć (duszności wywołane zjedzeniem zakazanego produktu).
Reakcja na…
Pokrzywka aspirynowa to reakcja głównie na aspirynę oraz na niesterydowe leki przeciwzapalne. Jednak to nie wszystko. Okazuje się, że ten rodzaj pokrzywki może być wywołany także niektórymi dodatkami stosowanymi w produktach żywnościowych (barwniki azotowe, konserwanty oraz środki smakowe czy naturalne salicylany). Przypadłość ta może być również reakcją na wędzoną żywność czy tytoń lub zioła. Tak więc nie jest ona wywołana wyłącznie przez aspirynę – tak jak większość osób twierdzi.
Objawy i rodzaje pokrzywki aspirynowej
Jak w przypadku wszystkich pokrzywek, również i pokrzywka aspirynowa, objawia się głównie obrzękiem. Bąble mogą pojawić się na twarzy, na owłosionej skórze głowy, na szyi i górnej części klatki piersiowej. Nieestetycznym wykwitom towarzyszy również duży obrzęk. Często mogą tutaj wystąpić również duszności.
Można wyróżnić dwa rodzaje pokrzywki. Pierwsza z nich pojawia się wyłącznie po zażyciu aspiryny lub leków z grupy NLPZ. Ma ona zwykle bardzo gwałtowny przebieg. Po wystąpieniu pierwszych objawów konieczna jest wizyta w szpitalu lub na pogotowiu, gdzie lekarz może podać odpowiednie leki przeciwdziałające reakcji alergicznej.
Drugi rodzaj pokrzywki to efekt nie tylko zażycia aspiryny i środków z NLPZ, ale również spontanicznie, na skutek spożycia konkretnych produktów (zawierających środki działające podobnie jak aspiryna, a które stosuje się do konserwowania produktów spożywczych. Do takich substancji zalicza się m.in. benzoesan sodu).
Diagnoza pokrzywki aspirynowej
Diagnoza pokrzywki aspirynowej sprowadza się głównie do diety eliminacyjnej, która jest wolna od salicylanów. Powinna trwać ona od 7 do 14 dni. Składa się ona z mięsa wołowego, mięsa wieprzowego oraz cielęcego (przy jednoczesnym wyłączeniu wędlin i konserw), biały ser, masło roślinne, olej, pieczywo, ryż, sól i cukier, niegazowanej wody mineralnej, a także słabej herbaty. W czasie trwania diety, co dwa – trzy dni, dodaje się kolejne produkty spożywcze. Jeśli pojawi się w tym czasie zmiana skórna należy odstawić te produkty, które wywołały reakcję.
Dodatkowo możliwe jest przeprowadzenie testu ekspozycji. Pacjentowi, stopniowo podaje się coraz większe dawki kwasu acetylosalicylowego doustnie. W przypadku takiego testu, ważne jest aby pacjent znajdował się pod stałą opieką medyczną. Dlatego też najlepiej jest przeprowadzać takie testy w szpitalu. Wówczas, w przypadku reakcji alergicznej, pacjent otrzyma od razu niezbędną pomoc.
Pokrzywka aspirynowa – specjalna dieta
W przypadku pokrzywki aspirynowej konieczne jest rygorystyczne przestrzeganie ustalonej diety. Nie można spożywać żadnych produktów, które zawierają salicylany (związek ten jest podobny w swojej budowie chemicznej do kwasu acetylosalicylowego)
Pokarmami dozwolonymi są: ziemniaki, buraki, ryż, świeże ryby, mięso gotowane, gruszki bez skórki, zielone jabłka, kapusta, brukselka, seler, por, zielona sałata i groszek, pietruszka, mleko, biały chudy ser, jaja, masło (w niewielkich ilościach). Możliwe jest jedzenie (kontrolowane): marchwi.
Pokarmami, które są całkowicie zabronione to: morele, brzoskwinie, cytrusy, wiśnie, czereśnie, jagody, agrest, porzeczki, nektarynki, śliwki, maliny, truskawki, rabarbar, czerwone jabłka, ogórki, oliwki, papryka, pomidory, kukurydza, mięta, tymianek, estragon, rozmaryn, szałwia, oregano, majeranek, bazylia, pieprz, cynamon, kminek, anyż, curry, musztarda, ketchup, orzechy, produkty bogate w drożdże, soki owocowe, cola, kawa, herbata (można spożywać niewielkie jej ilości), alkohole, wszelkie produkty barwione sztucznie, konserwy i przetwory konserwowane za pomocą benzoesanemu sodu, wapnia czy też potasu. Dodatkowo należy unikać pokarmów, napojów oraz dodatków w kolorach: żółty, pomarańczowy, różowy, czerwony i brązowy.
Warto także uważać na leki w kolorowych powłoczkach – również one mogą wywoływać reakcje alergiczne.
Trzeba wiedzieć, że…
Jest to choroba niezwykle uciążliwa nie tylko ze względu na objawy, ale przede wszystkim ze względu na konieczność ciągłego zwracania uwagi na to co się je i na przestrzeganie diety. W dzisiejszych czasach jest to wyjątkowo trudne ponieważ w wielu produktach stosuje się zabronione składniki, które mogą wywołać reakcję alergiczną. Świadczy o tym chociażby lista produktów zakazanych w przypadku pokrzywki aspirynowej.
Pokrzywka aspirynowa – początki najtrudniejsze
Większość osób, które zostały zdiagnozowane (lub podejrzewają u siebie) tę przypadłość nie zdaje sobie początkowo sprawy z tego, że choroba ta całkowicie zmieni ich nawyki żywieniowe. Większość osób jest przekonana, że wystarczy unikać aspiryny i leków pochodnych. Dopiero konsultacja z lekarzem i rozmowa na temat metod leczenia uświadamia całą uciążliwość pokrzywki aspirynowej, a nowa dieta towarzyszy najczęściej już do końca życia.
