Pierwsze chwile po porodzie są bardzo istotne. Wraz z pojawieniem się dziecka na świecie oraz przecięciem pępowiny dochodzi do powstania trzeciej fazy porodu, która trwa do 30 minut. W wyniku bezbolesnych skurczów dochodzi do porodu łożyska (odczuwa się potrzebę małego parcia). Specjalista ogląda je dokładnie, aby zobaczyć czy urodziło się w całości. Ból oraz zmęczenie zastępuje w tej chwili poczucie spełnienia.
Pierwsze chwile po porodzie – kobieta
W czasie pierwszych dwóch godzin po porodzie kobieta będzie pod ścisłą obserwacją położnej. Sprawdzana będzie obfitość krwawienia, a także stan ogólny po dużym wysiłku. Położna dokona oględzin czy nie doszło do uszkodzenia szyjki macicy, a także pochwy. W sytuacji, gdy krocze było nacięte będzie ono zszywane przy zastosowaniu znieczulenia miejscowego. Kobieta powinna uważać na siebie w sytuacji, kiedy będzie się podnosić. Choć może jej się wydawać, że już czuje się dobrze, prawdopodobnie zakręci jej się w głowie. Nie jest w tym nic dziwnego, gdyż organizm kobiety wykonał dużą pracę, a także stracił dużo krwi.
Kobieta jest w tym czasie pod dużym wpływem hormonów. W chwili, w której dochodzi do porodu łożyska, zaczyna obkurczać się macica. Wydziela się wówczas najwięcej oksytocyny, która określana jest mianem hormonu miłości. To doprowadza do otwarcia kanalików mlecznych w piersiach. Dziecko otrzymuje swój pierwszy posiłek. Natomiast kobietę zalewa fala czułości. Zaraz po porodzie dochodzi do wzrostu endorfin, które przyczyniają się do prawie całkowitego zniesienia bólu. Nadal obecny jest wysoki poziom adrenaliny, która przyczyniała się do maksymalnej mobilizacji organizmu w trakcie porodu.
Powstanie więzi
Po porodzie dochodzi do powstania wydzieliny z dróg rodnych kobiety. Zawiera ona resztki zmodyfikowanej w ciąży błony śluzowej macicy, łącznie z krwią pochodzącą z jamy macicy oraz treścią śluzową i surowiczą. Obecność wydzieliny spowodowana jest na skutek gojenia się ran, które powstały w ciąży oraz w czasie porodu w macicy. Wydzielina początkowo jest krwista, a w dalszej kolejności staje się brunatno-czerwona, brunatno-żółta i surowicza.
Główny problem dla kobiety może być związany z siadaniem oraz zmianą pozycji. Nawet gdy doszło do napięcia krocza oraz nie ma założonych szwów, po porodzie dochodzi do obrzęku krocza. Co więcej, ścianki pochwy są posiniaczone przez przeciskające się dziecko. Niezwykle przydatne w tym przypadku jest specjalne koło do siadania.
Niejednokrotnie silne parcie w czasie porodu doprowadza do przekrwienia w okolicy oczu oraz wybroczyn na spojówkach. Nie jest to symptom niepokojący. Kilkuminutowe kompresy, które stosowane są kilka razy dziennie, a także ciemne okulary wpłyną na przyspieszenie wchłaniania się wynaczynionej krwi. Do ich zniknięcia dochodzi po kilku dniach. W sytuacji, w której nadal będą się powiększać może to być oznaką nadmiernej kruchości naczyń. Wówczas trzeba skontaktować się z lekarzem.
Po porodzie kobieta powinna spożyć lekki posiłek. W niektórych szpitalach podawany jest jeszcze na sali porodowej po upływie dwóch godzin. Jednakże bywa także tak, że trzeba na niego czekać zgodnie z harmonogramem szpitala.
Pierwsze chwile po porodzie – dziecko
Przed przecięciem pępowiny dziecko jest układane na brzuchu kobiety. Taki bliski kontakt jest bardzo istotny. Dzięki temu łagodzony jest stres związany z przejściem malucha z zaciemnionej lokalizacji błon płodowych do oświetlonego otoczenia. Dziecko ogrzewane jest teraz ciepłem kobiecego ciała, słyszy znajome bicie serca. To sprawia, że czuje się bezpiecznie.
Dziecko jest uważnie oglądane przez położną, a następnie przez specjalistę neonatologa, który przeprowadza ocenę z wykorzystaniem skali Apgar. Ocenia się oddech, akcję serca, napięcie mięśni, odruchy. Wykorzystuje się skale od 0 do 2. Ocena noworodka mieści się w granicach od 8 do 10 punktów.
Następnie maluch zostaje zważony oraz mierzony. Przeprowadzane jest to kilka minut po porodzie. Istnieją także szpitale, w których czynność ta przeprowadzana jest po upływie kilku godzin. Co więcej, mierzy się również obwód główki, brzucha, a także klatki piersiowej. Specjalista zwraca również uwagę, na kwestię dotyczącą zachowania dziecka, na przykład napięcie mięśniowe.
Pierwsze karmienie
Na sali porodowej powinno odbyć się pierwsze karmienie. Zaraz po porodzie dochodzi do wydzielania z piersi tak zwanej siary. Jest to mleko zawierające bogactwo przeciwciał, które wpływają na uodpornienie dziecka. Dziecku wystarczy kilka kropli, gdyż układ pokarmowy charakteryzuje się niewielką objętością.
Karmienie od początku powinno odbywać się na żądanie. Niedostatecznie rozwinięta metoda ssania przyczynia się do tego, że dziecko zmuszone jest spędzić przy piersi określony czas. Istnieje przekonanie, że silny noworodek najada się w ciągu 10-15 minut. Są także dzieci, które spędzają przy piersi więcej czasu. Podkreślić należy fakt, że nie jest to nieprawidłowość.
W ciągu pierwszych 24 godzin powinno dojść do wydalenia smółki, która stanowi połknięte cząsteczki obecne w wodach płodowych. Gromadzą się one w jelitach, przyczyniając się do tworzenia ciemnozielonej masy.
