Cykl owulacyjny, to ustalenie cyklicznych zmian występujących w organizmie kobiety, mających na celu przygotowanie organów rozrodczych do zapłodnienia. Określany jest także cyklem owulacyjnym i menstruacyjnym. Obejmuje przebudowę endometrium (więc błony śluzowej macicy), zmiany w środowisku pochwy, przekształcenia gruczołu piersiowego i modulację temperatury ciała, nastroju, układów: krążenia oraz wegetatywnego.
Cykl ten znajduje się pod ochroną systemu neuro-hormonalnego, funkcjonującego na podstawie bilateralnych sprzężeń zwrotnych między stężeniem hormonów, natomiast gonadami, przednim płatem przysadki oraz podwzgórzem. Cykl miesiączkowy zaczyna się w pierwszym dniu menstruacji oraz trwa do ostatniego dnia przed następnym krwawieniem. W trakcie cyklu miesiączkowego jest parę dni, w trakcie których może dojść do zapłodnienia.
Cykl menstruacyjny – opis Kobiecy organizm już od chwili poczęcia jest zaplanowany na wydawanie na świat potomstwa. U kilkutygodniowego zarodka płci damskiej zaczyna się wydzielanie komórek jajowych, jakie w przyszłości staną się zdolne do zapłodnienia oraz tworzenia nowego życia. Żeby do owego mogło dojść, kobieta musi osiągnąć dojrzałość płciową. Od owego czasu co miesiąc będzie powtarzał się cykl, jakiego zamiarem będzie przygotowanie żeńskiego systemu do zapłodnienia. Cykl tenże określany jest właśnie cyklem menstruacyjnym. Można także napotkać się z alternatywnymi pojęciami owego zjawiska, takimi jak: cykl miesiączkowy lub cykl owulacyjny – wszelkie owe nazwy są prawidłowe oraz nazywają to samo.
Cykl miesiączkowy – ile trwa oraz jak liczyć?
Cykl miesiączkowy (owulacyjny) kobiety trwa zazwyczaj 28 dni. Liczy się go od pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego do ostatniego dnia przed kolejnym krwawieniem. Długość cyklu miesiączkowego zależna jest od wielu elementów, jednakże winna zawierać się w rozdziale 21-35 dni. Zbyt małe bądź za duże cykle miesiączkowe potrzebują konsultacji u ginekologa oraz oceny – należy jednakże pamiętać, iż są prawidłowe u dziewcząt, jakie właśnie rozpoczęły miesiączkowanie Pierwsza menstruacja pojawia się zazwyczaj pomiędzy 11 i 16 rokiem życia – przeważnie ok. 2 lata od czasu, w jakim rozpoczynają kształtować się piersi. Okres jest do czasu menopauzy, jaka pojawia się przeważnie w wieku 45-55 lat.
Cykl miesiączkowy – owulacja
W owej fazie kobieta jest niezwykle płodna. We współzależności od długości cyklu jajeczkowanie wypada mniej więcej między 13. i 15. dniem przed wystąpieniem krwawienia. W okresie owulacji poziom estrogenu jest na tyle duży, iż powoduje uwolnienie ogromnych ilości LH (lutropiny). To z kolei pobudza niedojrzałą komórkę jajową (oocyt II rzędu) oraz obniża ściany zawierającego ją pęcherzyka. Potem dochodzi do owulacji – oocyt II rzędu wydziela się z pęcherzyka. Mechanizm jest w jajniku. Oocyt dojrzewa później w jajowodzie oraz transformuje się w dojrzałą komórkę jajową. Jeśli jajeczko nie zostało zapłodnione, po ok. dniu zanika.
Należałoby wspomnieć, iż oocyt uwalniany jest co miesiąc naprzemiennie – raz z prawego, raz z lewego jajnika. Czasem zdarza się, iż komórki jajowe są uwolnione równocześnie z obu jajników. Jeśli wówczas dojdzie do zapłodnienia, rozwiną się dwa zarodki, z jakich zrodzą się bliźnięta. Wybrane kobiety mogą dobrze stwierdzić, iż znajdują się w fazie owulacji. Prowadzi temu zbiór typowych objawów – podniesiona temperatura ciała, egzystencja śluzu o gęstości kurzego białka (przejrzysty, śliski, sprężysty), lub czucie dyskomfortu owulacyjnego w strefie jajnika.
Cykl miesiączkowy – dni płodne
Dni płodne zapewniają szansę kobiecie zajścia w ciąże. U zdrowych pań z systematycznym cyklem miesiączkowym czas płodny zaczyna się po krwawieniu oraz bezpłodności bezwzględnej. Dni płodne rozpoczynają się 4 dni przed owulacją oraz 2 dni po niej. Jednakże żywotność plemników w drogach rozrodczych kobiety może trwać chociażby tydzień, więc czas płodności jest wydłużony. Dni płodne ze względu na mnóstwo elementów mogą się przesunąć.
Faza krwawienia miesiączkowego a dni płodne
Możliwości na zajście w ciążę w fazie krwawienia miesiączkowego: są niemal zerowe. Dla większości pań jest to czas bezpłodności. Nie musimy rezygnować ze stosunków, jednakże dla poniektórych pań jest to okres odpoczynku od starań o dziecko.
Jak określić termin jajeczkowania?
Owulacja jest blisko 14 dni przed pojawieniem się menstruacji. Żeby określić czas owulacji należy wziąć pod uwagę długość cyklu konkretnej kobiety, gdyż dzień jajeczkowania u rozmaitych pań jest odmienny. Gdy cykl trwa 32 dni, to owulacja wypadnie w 18 dniu (32 – 14 = 18). Przy cyklu 22-dniowym nastąpi już w 8 dniu. Przy nieregularnych cyklach ciężko jest ustalić czas jajeczkowania. Cykl miesiączkowy ma jedynie parę dni płodnych, podczas których może dojść do zapłodnienia – 3 dni przed owulacją oraz najwyżej 2 po.
Komórka jajowa może zostać zapłodniona najwyżej w przeciągu 24 godzin po opuszczeniu jajnika. Natomiast plemniki mogą przeżyć w organizmie kobiety chociażby 3 dni. Żeby doszło do poczęcia, należy współżyć 2-3 dni przed owulacją oraz poprzez następne 4 dni. Liczniejsze współżycie aniżeli raz dziennie nie jest niezbędne, gdyż obniża się wówczas ilość plemników w nasieniu.