Rak okrężnicy jest jednym z wielu raków jelita grubego. Należy do grupy nowotworów, które poddano wnikliwym badaniom czynników predysponujących do zachorowania. Rak okrężnicy wystąpić może w każdej z czterech części okrężnicy. Statystycznie diagnozowany jest najczęściej po 60tym roku życia i dotyczy w większości przypadków mężczyzn.
Rak okrężnicy
Ryzyko zachorowania zależne jest od spożycia czerwonego mięsa oraz błonnika. Jeśli mamy skłonność do zaparć, a w dodatku niewiele się ruszamy i na domiar tego palimy papierosy znajdujemy siew grupie podwyższanego ryzyka. Nie świadczy to jednoznacznie ze rak się u nas pojawi, jednak powinno skłaniać nas do częstszych badań kontrolnych i monitorujących stan zdrowia.
Nowotwór ten częściej atakuje osoby chorujące na wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz chorobę Lesniowskiego-Crohna. Również kwestie genetyki i dziedzicznej skłonności do raka okrężnicy nie są bez znaczenia. Jak się okazje przypadkowa mutacja genetyczna w genach nabłonka gruczołowego sprzyja zachorowaniu na określone choroby, w tym raka okrężnicy. Tym samym osoby chorujące na zespół Luncha, gruczolakowatą polipowatość rodzinną i polipowatość młodzieńczą winny przygotować się również na rozwój nowotworu okrężnicy.
Rak okrężnicy – objawy i diagnostyka
Objawy nowotworu zalezą od tego jak bardzo nowotwór jest zaawansowany. Ponadto istotne znaczenie ma fakt gdzie rak jest ulokowany. Z uwagi na budowę jelita grubego, jego elastyczność guz przez lata może się rozwijać nie dając żadnych dolegliwości i objawów. Niepokojąca powinna być krew obecna w stolcu jak również nietypowy cykl wypróżnień. Niezależnie od objawów i grupy ryzyka warto po 45 roku życia wykonać badanie kału na krew utajoną. Test ten można wykonać również w domu przy pomocy kupionego w aptece zestawu testowego.
Rak okrężnicy – objawy z uwagi na lokalizację
Gdy guz jest umiejscowiony w prawej części okrężnicy może pojawić się tępy ból w okolicy podbrzusza po stronie prawej oraz ciemne stolce. Zdarza się iż lekarz w badaniu wyczuwa guz. Gdy zaś guz sadowi siew lewej części zmienia się rytm wypróżnień. Zaparcia są naprzemienne z biegunką, zaś stolec przyjmuje specyficzny ołówkowy kształt. Najbardziej niepokojącym objawem jest zatrzymanie wypróżnień i nieoddawanie gazów przez wiele dni. W niektórych przypadkach raka obserwowana jest utrata masy ciała, co zwykle świadczy o przerzutach choroby nowotworowej.
Rak okrężnicy – leczenie i operacja
Gdy diagnoza podparta jest wynikami szczegółowych badań należy jak najszybciej przejść do leczenia. Podstawowym badaniem w diagnostyce jest per rectum oraz badanie kału na krew utajoną. Kolejnymi badaniami jest kolonoskopia oraz biopsja, RTG, morfologia krwi, tomografia komputerowa i wiele innych zależnych od rodzaju guza i wywoływanych objawów.
Najbardziej typową formą leczenia raka okrężnicy jest usuniecie guza oraz regionalnych węzłów chłonnych. Operacja jest wykonywana klasycznie poprzez chirurga i rozcięcie powłok brzusznych. Laparoskopię stosuje się rzadko w ściśle określonych lokalizacjach guza. Gdy guza nie da się zoperować bo np. nacieka na inne narządy stosuje się chemioterapię. Z czasem lekarz decyduje czy guz ograniczył naciek i podlega osunięciu operacyjnemu. Gdy rak rozsiewa się po jelicie grubym wówczas usuwa się je w całości i stosuje stomię. Przy podjęciu odpowiednio wcześnie leczenia aż 80% pacjentów wraca do zdrowia. Niestety gry rak daje przerzuty rokowania są znacznie gorsze. Zaledwie 10% pacjentów żyje wówczas dłużej niż piec lat.
