Badanie warstwy komórek zwojowych siatkówki określane jest inaczej mianem badania GCL. Określony test należy do bardzo znaczących badań w zakresie diagnostyki jaskry. Istotność badania w rozpoznaniu określonej choroby ma znaczenie, gdyż to właśnie jaskra prowadzi do zaniku warstwy komórek zwojowych. Warstwa ta ma bardzo duże znaczenie w procesie widzenia. To te komórki przyczyniają się do tego, że impulsy wzrokowe przebiegają przez włókna nerwowe do kory mózgowej. A tam właśnie ma miejsce proces powstawania obrazu. Na czym zatem polega badanie, którego istotą jest ocena warstwy komórek zwojowych siatkówki?
Tak jak to już zostało podkreślone wcześniej, warstwa komórek zwojowych siatkówki odgrywa istotna rolę w procesie widzenia. Komórki zwojowe występują w całej siatkówce, jednakże zdecydowana większość umieszczona jest w głównej części, która określana jest mianem plamki żółtej. W tym miejscu omawiane komórki zlokalizowane są w kilku warstwach.
W związku z powyższym zanik komórek w określonym miejscu staje się dość prosty do uchwycenia, przy wykorzystaniu nowoczesnych technik i narzędzi diagnostycznych. Wymienia się dwa rodzaje komórek zwojowych, które odpowiadają za właściwe widzenie, a mianowicie komórki małe P oraz komórki olbrzymie M. Pierwsze z nich stanowią aż 80% wszystkich komórek zwojowych. Komórki olbrzymie obejmują około 5-10% wszystkich komórek.
Jakie mają one zadania? Komórki małe odpowiadają za widzenie kolorów, kształtów, ponadto widzenie stereoskopowe oraz centralne. Komórki olbrzymie natomiast pełnią ważne zadanie w rozpoznawaniu kontrastu oraz ruchu.
Badanie warstwy komórek zwojowych siatkówki – wskazania
Badanie warstwy komórek zwojowych siatkówki jest testem niezbędnym w przypadku diagnostyki choroby, którą jest jaskra. Schorzenie to doprowadza do zaniku komórek zwojowych. Biorąc pod uwagę powyższe ocena tych komórek staje się niezmiernie ważna w rozpoznaniu określonej choroby. Podkreślić należy także fakt, że komórki olbrzymie M zanikają w pierwszej kolejności w przebiegu tej choroby.
Główne przyczyny zanikania komórek to podwyższone ciśnienie wewnatrzgałkowe, a ponadto niedokrwienne. Wymienione czynniki są głównym powodem zaniku komórek zwojowych w przypadku obecności jaskry z wysokim ciśnieniem wewnątrzgałkowym, a także w sytuacji patologii nerwu wzrokowego, który związany jest z nieprawidłowościami ukrwienia, które obecne są na przykład w przebiegu cukrzycy.
Badanie warstwy komórek zwojowych siatkówki – na czym polega badanie?
Określenie grubości warstwy komórek zwojowych można uzyskać dokonując pomiaru przy wykorzystaniu tomografii laserowej, która określana jest mianem OCT. Tomograf ten służy do diagnostyki jaskry, a także schorzeń siatkówki oraz ciała szklistego. Podczas tomografii oceniany jest stan nerwu wzrokowego oraz włókien nerwowych dla potrzeby wykrycia cech świadczących o neuropatii jaskrowej.
Tomograf ten pozwala na ocenę komórek zwojowych siatkówki, które zanikają na skutek rozwoju choroby, którą jest jaskra, OCT daje możliwość wykrycia najwcześniej powstających zmian o charakterze strukturalnym dotyczących jaskry, jeszcze przed powstaniem klinicznych symptomów chorobowych obecnych w polu widzenia. OCT jest stosowane do rozpoznawania oraz monitorowania leczenia jaskry. Z jego wykorzystaniem wykonuje się badania wielu struktur gałki ocznej, które pozwalają na otrzymanie dokładnych wyników: grubości warstwy włókien nerwowych w obszarze około tarczowym, struktury tarczy nerwu wzrokowego, analizy grubości kompleksu komórek zwojowych siatkówki, pachymetrii, a wiec pomiaru centralnej grubości rogówki.
W badaniu warstwy komórek zwojowych siatkówki określanym mianem GCL albo GCC, tomograf OCT określa grubość warstwy komórek zwojowych GCL, a ponadto wewnętrznej części splotowatej IPL. Barwne mapy grubości pokazują pomiaru obu warstw, natomiast mapa odchylenia standardowego daje możliwość porównania grubości warstwy komórek zwojowych siatkówki, które mierzone są w sześciu częściach z normatywną bazą informacji,a więc danymi otrzymanymi dla osób zdrowych.
Omawiane badanie to niezwykle ważne badanie dodatkowe, które niezbędne jest w diagnostyce jaskry. Konieczne jest aby było ona zawsze wykonywane w przypadku oceny uszkodzenia nerwu wzrokowego przy podejrzeniu jaskry i powinno stanowić badanie uzupełniające do testów HRT oraz GDx, które oceniają tarczę nerwu wzrokowego oraz warstwę włókien nerwowych siatkówki. W badaniu określonym bardzo często widoczne są zmiany, które nie są widoczne w przypadku żadnych innych badań diagnostycznych.
Badanie warstwy komórek zwojowych siatkówki – przebieg badania
Badanie warstwy komórek zwojowych siatkówki, określane także badaniem GCL nie wymaga od pacjenta większego i specjalnego przygotowania. Badanie przebiega szybko. Podkreślić należy także fakt, że jest to badanie bezbolesne oraz nieszkodliwe. Może być także wykonywane wielokrotnie i najczęściej nie ma konieczności podawania kropli, które mają działanie poszerzające źrenice.
Zaleca się profilaktyczne wykonanie badania, w przypadku osób z podwyższonym ryzykiem zachorowania na jaskrę, a także u chorych z cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, a ponadto podwyższonym poziomem lipidów.