Złamany ząb jest problemem nie tylko natury zdrowotnej, ale także estetycznej. Nie jest to jednak problem, którego nie można rozwiązać i nie zawsze wiąże się z problemami zdrowotnymi. Wystarczy nieszczęśliwy wypadek i występuje złamanie zęba.
Złamany ząb nie zawsze oznacza konieczność jego usunięcia. Dzisiejsza stomatologia daje kilka możliwości jego odbudowania. Jeśli spotka nas sytuacja, w której ząb nam się złamie, ukruszy lub pęknie należy udać się jak najszybciej do stomatologa. Jeśli pozostawi się sytuację samej sobie, uszkodzenie zęba może się pogłębić.
Złamany ząb – przyczyny
Szkliwo jest bardzo silną tkanką, lecz może ono się uszkodzić. Do złamania zęba może także dojść przez całkowity przypadek, niezwiązany z żadną chorobą.
- ubytki próchnicowe – zaniedbanie zębów może je osłabić. Twarde tkanki się zniszczą i może nastąpić ich łamanie się, kruszenie lub pękanie,
- urazy mechaniczne – bardzo częste jest złamanie zęba przez uraz mechaniczny. Zgrzytanie, pobicie, wypadek samochodowy, używanie zębów do otwierania butelek lub ugryzienie bardzo twardego pokarmu może spowodować ukruszenie i złamanie zęba. Złamanie zdarza się także podczas jedzenia, gdy pod wpływek chwilowego zacisku mięśni i złęgo ułożenia szczęki zęby zderzą się lub najdą na siebie powodując złamanie,
- źle wykonanie wybielania zębów – niektóre preparaty nakładane na zęby w celu ich wybielenia mogą uszkodzić tkanki twarde, jeśli mają za wysokie stężenie. Ząb może się ukruszyć, a później złamać w większej skali,
- biżuteria w języku, wargach lub policzkach – posiadanie kolczyków w jamie ustnej często powoduje obijanie się jej o zęby, Uszkadza ona szkliwo i osłabia. Ze względu na niedopilnowanie higieny w tych okolicach, może dojść do próchnicy,
- niedobór witaminy D i mikroelementów – niewystarczająca ilość witaminy D oraz nieodpowiednia ilość wapnia wpływa negatywnie na kości i pogarsza kondycję szkliwa,
- narkotyki – uzależnienie wpływa negatywnie na cały organizm i osłabia zęby. Zwłaszcza szkodliwa jest dla nich amfetamina,
- kwasowa erozja szkliwa – zęby stają coraz cieńsze i z łatwością się kruszą i łamią.
Złamany ząb – leczenie
Ze złamanym zębem należy udać się do stomatologa. Pozostawienie go w takim stanie spowoduje dalsze kruszenie się oraz łamanie. W najgorszym razie konieczna będzie ekstrakcja zęba, jeśli będzie on w stanie nie do odratowania, ponieważ ubytek będzie za duży. Sposoby odbudowania zęba w dużej mierze zależą od tego, jakie jest uszkodzenie.
- bonding – jeśli uszkodzenie zęba nie jest duże i ułamała się na przykład część jedynki dentysta użyje materiału kompozytowego, tzw. białej plomby. Można nią odbudować ząb, który został ukruszony. Metoda bondingu łączy kompozyt i tkankami twardymi zęba. Ząb najpierw jest wytrawiany specjalnym preparatem, następnie nakłada się żywicę kompozytową i właściwym kompozytem tworzy się odpowiedni kształt. Następnie ząb musi być utwardzony światłem i wypolerowany. Pacjent zamykając szczękę i układając zęby w odpowiedni dla siebie sposób sprawdza, czy nic mu nie przeszkadza i czy ząb jest odpowiednio wygładzony i wypolerowany,
- licówki – jest to cienka nakładka wykonana z kompozytu lub porcelany, którą się umiejscawia na przedniej części zęba. Jest obojętna dla organizmu i stanowi przedłużenie zęba. Licówkę dopasowuje się pod kolor zębów i nadaję się kształt, aby komponowała się z resztą uzębienia. Licówki nie wykonuje się na pierwszej wizycie u stomatologa. Początkowo stomatolog szlifuje ząb, następnie robi jego wycisk. Właściwa licówka jest mocowana na kolejnej wizycie, ponieważ musi być ona wykonana w laboratorium, a do tego czasu nałożona jest licówka tymczasowa.
- korony – jeśli ząb jest bardzo uszkodzony i dochodzi do uszkodzenia miazgi zęba, może być konieczne założenie korony. Korona jest mocowana na oszlifowanej koronie istniejącego już zęba lub na wkładzie koronowo-korzeniowym. Korona może być porcelanowa lub ceramiczna, aby najbardziej zbliżyć ją kolorem i wyglądem do naturalnego zęba.
- implant – sytuacja, gdy złamany ząb trzeba w całości usunąć stomatolog może zaproponować wprowadzenie implantu. Zapobiegnie to deformacji szczęki poprzez lukę, która wytworzyła się po utracie zęba. Implant mocuje się w kościach szczęki. Jest on zbudowany z tytanowej śrubki oraz korony. Śrubka pełni funkcję korzenia. Może on służyć kilkadziesiąt lat.
Złamany ząb – zapobieganie
Złamaniom zębów można zapobiegać. Odpowiednie dbanie o higienę jamy ustnej pomoże zapobiec próchnicy. Szczotkowanie zębów, używanie nici dentystycznej, płukanie jamy ustnej dużo pomoże i wzmocni szkliwo. Dieta zawierająca witaminę D, C, wapń oraz można ograniczyć produkty kwaśne.
Należy regularnie odwiedzać stomatologa. Sprawdzi on stan zębów i w razie potrzeby oczyści. Warto także unikać sytuacji, w których zęby mogą zostać uszkodzone. Przy sportach, w który może dojść do takich sytuacji należy nałożyć ochronne nakładki.
