Niedomykalność zastawki trójdzielnej serca

Niedomykalność zastawki trójdzielnej serca – przyczyny

Niedomykalność zastawki trójdzielnej serca – zastawka trójdzieln a to jedna z 4 zastawek serca. Jej nazwa jest ściśle związana z jej trójpłatową budową. Niedomykalność zastawki trójdzielnej serca to nabyta wada serca, powodująca cofanie się krwi z prawej komory do prawego przedsionka.

Ponieważ przepływ krwi przez zastawki zawsze przebiega w jednym kierunku, skutkuje to powiększeniem i przeciążeniem prawego przedsionka. Gdy zastawka trójdzina pracuje prawidłowo, blokowany jest przepływ krwi z prawego przedsionka do prawej komory, a tym samym, jest ona pompowana w prawidłowym kierunku tj. w stronę pnia płucnego.

Niedomykalność zastawki trójdzielnej serca – najważniejsze przyczyny

Do czynników sprzyjających rozwojowi niedomykalność zastawki trójdzielnej serca należą m.in.:

  1. przyczyny czynnościowe polegają na zmianie geometrii serca (powiększenie pierścienia zastawkowego), przez co pole zastawki nie wystarcza na jego zapełnienie
    1. choroby układu krążenia, takie jak nadciśnienie płucne, zwężenie zastawki mitralnej, kardiomiopatia rozstrzeniowa, dysfunkcją mięśni niepodatkowych po przebytym zawale;
  2. przyczyny organiczne, łączące się z uszkodzeniem płatków zastawki
    1. choroby zakaźne – infekcyjne zapalenie wsierdzia, RZS, toczeń runieniowaty układowy;
    2. choroby zwyrodnieniowe – np. zespół Marfana, choroba Whipple’a;
    3. wady wrodzone – anomalia Ebsteina
    4. przyjmowanie leków anorektycznych, metysergidu (także w migrenie) lub fenfluraminy, przyjmowanie pergolidu (choroba Parkinsona)

Niedomykalność zastawki trójdzielnej serca – objawy

Ponieważ niedomykalność zastawki trójdzielnej serca powoduje obciążenie prawego przedsionka, krew coś się do prowadzących do niego żył, powodując jej zastój. W konsekwencji chorzy mogą skarżyć się na zmniejszoną tolerancję wysiłkową, kołatanie serca i duszność wysiłkową. Należy pamiętać, że niedomykalności zastawki trójdzielnej może również towarzyszyć zwężenie zastawki mitralnej, będące główną przyczyną wyżej wspomnianych objawów.

U pacjentów w zaawansowanym stadium można zaobserwować nietolerancję wysiłkową, ogólne osłabienie, bóle i uczucie gniecenia w prawym podżebrzu, tętnienie żył szyjnych, gałek ocznych, naczyń na głowie, czy wątroby (malejące się przy wdechu w wyniku przekrwienia tego narządu). Ponadto mogą pojawić się: sino-żółte zabarwienie skóry, obrzęk tkanki podskórnej, wodobrzusze, niewydolność układu pokarmowego czy ujemne tętno żylne.

Innymi objawami są nawracające zakażenia układu oddechowego czy chrypka.

Niedomykalność zastawki trójdzielnej serca – diagnostyka

Pierwszym badaniem, jakie jest wykonywane, to badanie przy użyciu stetoskopu, często przez lekarza pierwszego kontaktu. W trakcie wdechu jest słyszalny tzw. szmer skurczowy, szczególnie słyszalny w miejscu przyczepu 5 żebra w stronę mostka. Niestety te objawy same w sobie Note są podstawą do stwierdzenia wady, dlatego zaleca się wykonanie EKG, które pomoże wykazać przerost prawej komory czy migotanie przedsionków.

Wskazuje ono takie parametry jak: fala niedomykalności, podwyższone ciśnienie skurczów w prawej komorze, poszerzenie żyły, poszerzenie żył wątrobowych, niskie ciśnienie w tętnicy płucnej. Ponadto wykonuje się RTG klatki piersiowej. Dzięki temu, że jest widoczny na nim obraz serca, łatwiej jest zauważyć, że prawa komora przylega do mostka, oraz że w opłucnej znajduje się płyn.

Oprócz EKG i RTG wykonuje się echokardiografię (UKG) – jedno z  badań serca. W swoim przebiegu przypomina badanie USG, dzięki czemu lekarz może stwierdzić, jak wygląda pole zastawki i czy mieści się ono w normie.

Niedomykalność zastawki trójdzielnej serca – leczenie

Leczenie niedomykalności zastawki trójdzielnej zależy od: stopnia zaawansowania wady, jej przyczyny i nasilenia objawów klinicznych. U osób, u których nie zaobserwowano objawów niedomykalności zastawki trójdzielnej, nie jest konieczne leczenie farmakologiczne ani ambulatoryjne, podobnie u tych chorych, u których zaobserwowano prawidłowe ciśnienie w tętnicy płucnej. Najważniejsze jest dla nich ograniczenie spożywania dużej ilości płynów i soli, a także codzienna kontrola masy ciała. Przybranie na wadze o ok. 3 kg w ciągu 3 dni może świadczyć o zatrzymaniu wody w organizmie. To zaś jest przyczyną niewydolności krążenia. Ponadto zalecane są regularne wizyty u kardiologa.

W przypadku niedomykalności zastawki trójdzielnej spowodowanej zwężeniem zastawki mitralnej, wyleczenie tej drugiej może przywrócić prawidłowe funkcjonowanie zastawki trójdzielnej. Wskazaniem do zabiegu operacyjnego w tym przypadku jest ciężki przebieg choroby. Zabieg ten polega na wymianie zastawki na biologiczną lub sztuczną. Należy jednak pamiętać, że taki pacjent musi przyjmować dożywotnio leki przeciwzakrzepowe.

Niedomykalność zastawki trójdzielnej serca – zapobieganie

Możliwe jest zapobieganie rozwoju niedomykalności zastawki trójdzielnej serca, głównie dzięki dostępności do sntybiotykoterapii, zwłaszcza wśród osób młodych w wieku 5-15 lat. Każde zapalenie gardła powinno być skonsultowane u lekarza, gdyż źle leczona angina paciorkowcowa prowadzi do choroby reumatoidalnej, a to z kolei do niedomykalności zastawki trójdzielnej serca.

Należy przy tym pamiętać, że wśród dzieci niedomykalność zastawki trójdzielnej jest zjawiskiem częstym i obejmuje ok. 70% ludzi młodych. Nie należy przy tym panikować, gdyż w trakcie badania stetoskopem słyszalny jest tylko niewielki szmery w obrębie mostka. Sama funkcja serca w tej okoliczności pozostaje bez patologii, dlatego takie dzieci uznaje się za zdrowe.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *