Zwyrodnienie kręgosłupa jest chorobą, która powoduje silne bóle w tej części ciała ale nie tylko. Może powodować również dokuczliwe bóle oraz zawroty głowy. Do tego przewlekłego schorzenia dochodzi gdy uszkodzeniu ulega chrząstka stawowa. Objawia się to bólem i sztywnością pleców, które odczuwane są zazwyczaj rano, zaraz po przebudzeniu. Ból może utrudniać sprawne funkcjonowanie. Czym tak naprawdę jest zwyrodnienie kręgosłupa i jak sobie z nim poradzić?
Zwyrodnienie kręgosłupa – rodzaje
Rozróżnia się zwyrodnienie kręgosłupa w odcinkach: szyjnym, piersiowym i lędźwiowym.
Zwyrodnienie kręgosłupa – przyczyny
W kręgosłupie znajdują się stawy, które powinny być wypełnione odpowiednią ilością mazi stawowej. Jeśli jest jej za mało, chrząstka stawowa jest coraz cieńsza i następuje tarcie, powodujące różne anomalie jak nierówności i rysy. W tym momencie można odczuwać ból o dużym natężeniu. Przyczynami zwyrodnienia kręgosłupa są:
- Zmiany w obrębie kręgosłupa nasilają się wraz z wiekiem. Kręgi zużywają się i dochodzi do ich odwodnienia. Najczęściej to ludzie w starszym wieku skarżą się na bóle kręgosłupa, które uniemożliwiają im poruszanie się.
- Zwyrodnienia kręgosłupa w młodym wieku to najczęściej przyczyna urazu. Podczas wypadku może dojść do nadmiernego naprężenia danego odcinka kręgosłupa.
- Nadwaga – ciężar, który musi dźwigać kręgosłup przyczynia się do jego szybszego zużywania. Dolegliwości bólowe możemy zacząć odczuwać już w młodym wieku.
- Praca fizyczna i uprawianie sportu także prowadzi do szybszego zużywania się kręgów. Osoby pracujący fizycznie i sportowcy o wiele częściej są narażeni na urazy w tej części ciała.
- Praca biurowa i pozostawanie przez długie godziny w nienaturalnych dla organizmu pozycjach może być przyczyną skrzywienia kręgosłupa i pojawienia się zmian zwyrodnieniowych. Skrzywienie kręgosłupa powoduje nierównomierny rozkład ciężaru ciała więc stawy w niektórych miejscach mogą ulegać szybszemu zużyciu.
- Istnieje również szereg chorób autoimmunologicznych, które mogą spowodować stany zapalne i zwyrodnienia kręgosłupa. Do takich chorób zaliczane są: reumatoidalne zapalenie stawów RZS, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ZZSK, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów MIZS.
- Ostepooroza – czyli osłabienie struktury kości, które może prowadzić nawet do częstych złamań ma wpływ na funkcjonowanie kręgosłupa.
- Zmiany hormonalne zarówno u kobiet jak i u mężczyzn
Zwyrodnienia kręgosłupa – objawy
Oprócz porannego zesztywnienia pacjenci mogą uskarżać się na ból promieniujący na różne części ciała, jak na przykład: noga, ręka, bark, pośladki, uda – wszędzie tam, gdzie występuje unerwienie. Ból może nasilać się, gdy przebywamy długo w jednej pozycji ale powoduje go równie często wysiłek fizyczny i ruch. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania zwyrodnienia. Gdy zwyrodnienia są już poważne może dojść do osłabienia siły mięśni, co przejawia się w słabszym uścisku dłoni lub problemem z całkowitym wyprostowaniem kończyn.
W zależności od odcinka, gdzie występują zwyrodnienia można odczuwać:
- Ból i sztywność karku i zawroty głowy – odcinek szyjny kręgosłupa
- Bóle pleców promieniujące do łopatek, między żebrami i w klatce piersiowej – odcinek piersiowy kręgosłupa
- Sztywność i ból dolnego odcinka pleców oraz bioder, promieniujący wzdłuż nogi, skurcze w udach i łydkach – odcinek lędźwiowy kręgosłupa
Zwyrodnienie kręgosłupa –diagnostyka i leczenie
Zwyrodnienia kręgosłupa można najłatwiej zdiagnozować przy pomocy zdjęcia rentgenowskiego RTG. To pierwsze badanie, które powinien zlecić lekarz podczas wywiadu. Można również wykonać rezonans magnetyczny, na którym o wiele dokładniej będzie widać wszelkie zmiany oraz stan struktur nerwowych.
Na początku leczenia pacjent powinien zostać poinformowany, że zmian zwyrodnieniowych nie można cofnąć albo całkowicie wyleczyć. Jedyne, co możemy zrobić to próbować spowolnić ten proces aby jak najdłużej cieszyć się sprawnością ruchową. Leczenie zmian zwyrodnieniowych bardzo często polega na kontrolowaniu wad postawy, na przykład u dzieci ale jeśli już występują zaleca się:
- Aktywność ruchową – poranną gimnastykę, spacery, basen, gimnastykę korekcyjną – która ma wpływ na mięśnie podtrzymujące kręgosłup w prawidłowej pozycji.
- Częste zmiany pozycji – na przykład w pracy biurowej zaleca się aby co godzinę wstać od biurka, zmienić ułożenie lub pójść na spacer.
- Zdrowa dieta – utrzymanie prawidłowej wagi ma wpływ na funkcjonowanie kręgosłupa i jego mniejsze zużywanie się.
- Dobrze dobrany materac – powinniśmy spać ok 8 godzin więc w tym czasie warto zadbać o odpowiednie ułożenie kręgosłupa.
- Leczenie farmakologiczne – przy dużym natężeniu bólu lekarz może przepisać tabletki przeciwzapalne i przeciwbólowe, sterydowe leki przeciwbólowe, tak zwane blokady.
- Leczenie kręgosłupa poprzez zabiegi rehabilitacyjne polega na masażach, stosowaniu urządzeń wytwarzających pole magnetyczne, prądy, uczęszczanie na krioterapię. Miejsca chorobowo zmienione można także nagrzewać lampami typu solux.
Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa można leczyć również poprzez zastosowanie ortez. Są to gorsety, które pomagają utrzymać kręgosłup w odpowiedniej pozycji jednak stosowanie ich może powodować zanik mięśni w tych odcinkach kręgosłupa.
Jeśli wszystkie wymienione wyżej metody nie przynoszą rezultatu, lekarz może zdecydować się na skierowanie pacjenta na operację. Zabieg polega na likwidowaniu ucisku i stabilizacji ułożenia kręgów.
