Żylaki powrózka nasiennego tworzą wokół moszny tzw. splot wiciowaty w formie znacznie rozszerzonych żył o wydłużonych i poskręcanym kształcie. Konsekwencją takiego stanu jest to iż żyły zabierają krew płynącą z jąder i transportują ją dalej. Napotykając opór w postaci skręcenia na danym odcinku żyły ciśnienie krwi zwiększa się i naciska na ścianki żył, powiększając i rozszerzając je. Żylaki w kształcie splotu wiciowatego umiejscawia się w odcinku mosznowym, w bliskiej odległości od lewego jądra.
Żylaki to zauważalne rozszerzenia żył o wyglądzie uwypuklonych kłębków naczyń żylnych umiejscowionych na wybranym obszarze. Charakterystyczne dla niech jest to iż mają one postać zwijających się dróg krwionośnych, żył, których ścianki ulegają zwiotczeniu w wyniku niewystarczającej sprężystości ścianek żylnych.
Co to jest powrózek nasienny?
Powrózek nasienny to miejsce przepływu wszelkich „substancji”, np. plemników wchodzących i wychodzących z moszny. Dalsza ich droga prowadzi przez kanał pachwinowy, który bezpośrednio sąsiaduje z powrózkiem nasiennym, podobnie, jak odcinek moszny. Od drożności powrózka nasiennego zależy, zatem prawidłowa przepustowość narządu płciowego mężczyzny.
Powrózek to anatomiczna część mężczyzny, na którą składa się nasieniowód z tętnicą nasieniowodu, tętnica mięśnia dźwigacza jądra, tętnica jądrowa, splot żylny wiciowaty, gałąź płciowa nerwu płciowo-udowego, wyrostek pochwowy, oraz sploty wtórne: nasieniowodowy od splotu miedniczego i splot jądrowy od splotu międzykrezkowego.
Żylaki powrózka nasiennego – przyczyny
Żylaki powrózka nasiennego to efekt niewydolności lub wrodzonego braku zastawek w żyłach jądrowych. Powoduje to pogorszenie opróżniania naczyń żylnych z krwi i zaleganie jej w naczyniach. To z kolei wpływa na powiększenie się żył i pojawienie późniejszych dyskomfortów w obrębie worka mosznowego. Występują u co 6-7 mężczyzny, a u 30-40% panów szukających pomocy w przypadku niepłodności, stanowią jej przyczynę.
Przegrzane, niedotlenione jądra, do których cofa się krew z nerek posiadająca różne substancje działające na nie niekorzystnie, przyczyniają się do zaburzeń ich pracy. Różnica temperatur między ciałem mężczyzny i jądrami u zdrowych mężczyzn wynosi około 4°C, natomiast u mężczyzn z żylakami różnica ta jest bardzo mała i może wynosić nawet 0,1°C. Upośledza to wytwarzanie i dojrzewanie plemników, stąd też problemy z płodnością, aż do całkowitej niepłodności.
Żylaki powrózka nasiennego głównie występują po lewej stronie, z uwagi na odrębności anatomiczne naczyń żylnych. Lewa żyła jądrowa uchodzi do żyły nerkowej lewej, a ta dopiero do żyły głównej dolnej. Poza tym lewa żyła jądrowa ma długość około 40-45 cm, co czyni ją jedną z najdłuższych żył organizmu. Prawa żyła jądrowa wpada bezpośrednio do żyły głównej dolnej. Jeżeli żylaki pojawiają się po prawej stronie, sprawa może mieć bardziej skomplikowane przyczyny i stanowić objaw innej choroby, jak np. guzy w miednicy lub jamie brzusznej.
Żylaki powrózka nasiennego – objawy
Wśród najczęściej spotykanych i najbardziej charakterystycznych objawów towarzyszących powstawaniu żylaków powrózka nasiennego zaliczamy między innymi:
– brak objawów w fazie początkowej,
– tępy ból,
– uczucie ciążenia w okolicy pachwiny i moszny, nasilające się w pozycji stojącej lub leżącej, a także podczas wzwodu
– wyczuwalne palcami „zgrubienia” żył,
– miękkie guzki w okolicy nad jądrem, nie występujące przy drugim jądrze
– charakterystyczne ocieplenie moszny – uczucie różnie nasilonego „palenia” w jądrach, „ciepłe jądra”
– brak pozytywnych efektów w staraniu się o dziecko.
Żylaki powrózka nasiennego – leczenie
Pierwszy etap diagnostyki żylaków powrózka nasiennego stanowi wizyta u urologa. Lekarz wykonuje badanie palpacyjne – dotyka jąder i wzrokowo ocenia żylaki. Żylaki powrózka nasiennego często dotykają młodych chłopców, a ich rozpoznanie jest możliwe podczas wykonywania badania fizykalnego. Z reguły żylaki powrózka u mężczyzn nie dają wyraźnych objawów. Ich pojawienie się może wiązać się z odczuwaniem uczucia ciężkości w mosznie, tępym bólem jąder, ciągnącym bólem w pachwinie, lekkim powiększeniem lub obrzmieniem moszny, dyskomfortem w okolicach moszny i ociepleniem moszny, a także bólem odczuwanym w czasie wzwodu. Ponadto, żylaki powrózka nasiennego mogą zaburzać płodność, dlatego czasami diagnozowane są w sytuacji leczenia się mężczyzny z powodu niepłodności.
Wskazuje się na to aby pacjent powinien być badany w ciepłym pomieszczeniu zarówno w pozycji stojącej, jak i leżącej. Jedno z jąder jest często obniżone i ułożone poziomo, a żyły nad nim wyczuwane są dotykiem. Lekarz ocenia również wielkość i konsystencję jąder. Rozmiar jąder określany jest za pomocą orchidometru lub przez zastosowanie USG.
Żylaki powrózka nasiennego leczy się operacyjnie. Z wielu metod chirurgicznych najczęściej stosowane jest pozaotrzewnowe podwiązanie żyły jądrowej w jej środkowym odcinku, tzw. metoda Bernardiego, niekiedy wspólnie z tętnicą jądrową, tzw. metoda Palomo. Operację przeprowadza się również laparoskopowo. Zabieg przeprowadzany jest w narkozie albo znieczuleniu. W celu zmniejszenia opuchlizny w okolicy jąder można przykładać lód.
