Cząber to wyjątkowa roślina, która przechodzi obecnie swój renesans. Jest powszechnie znaną i występującą rośliną występującą w wielu ogródkach przydomowych. Wykazuje właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwbólowe, a ponadto przeciwdziała zapaleniom, biegunkom i grzybicy. Zawiera szereg antyoksydantów, dzięki czemu doskonale oczyszcza organizm, a także wpływa na jego regenerację hamując procesy starzenia się komórek.
Lecznicza przyprawa
Cząber to jedna z wielu przypraw o wyjątkowym aromacie. Jest dodawana do mięs, jak również sałatek. Roślina należy do rodziny jasnotowatych i jest roczną rośliną ozimą, osiągającą do 35cm wysokości. Wyróżnikiem cząbru jest fioletowa łodyga z lancetowatymi liśćmi oraz białymi i różowymi drobnymi kwiatami zebranymi w kłosach. Roślina pochodzi z rejonu Morza Czarnego oraz Śródziemnego. Obecnie udomowiona została na całym świecie. Znany był już w Starożytnym Rzymie i Grecji, pisał o nim Owidiusz, zaś Hipokrates odkrył jego właściwości wykrztuśne. Z czasem cząber stosowany był coraz szerzej w ziołolecznictwie i medycynie ludowej, między innymi na choroby płuc i żołądka oraz pęcherza. Głównym jego zastosowaniem wciąż pozostawała kuchni. Nazwa łacińska cząbru wskazuje na nasycenie, bowiem ziele doskonale nadaje potrawom wyrazistego aromatu, nasyca je smakiem. Dzięki temu nasyceniu wpływa pozytywnie na trawienie, przyspiesza metabolizm i niweluje niestrawność nawet najcięższych dań.
Średniowieczne korzenie – cząber ogrodowy
Cząber ogrodowy został rozpowszechniony jako przyprawa w średniowieczu poprzez klasztory. Mnisi poza zastosowaniem kuchennym włączyli go do homeopatii i zauważyli jego właściwości lecznicze. Już w renesansie doceniano właściwości przeciwbólowe cząbru, jak też zdolność do walki z pasożytami układu pokarmowego, zwalczania upławów i leczenia sklerozy. Obok ziołolecznictwa cząber uchodził za znacząco tańszy zamiennik pieprzu. Obecnie jest stosowany do dań ciężkostrawnych jak fasola i jej pochodne.
Substancja aktywna i sekret cząbru
Skład cząbru jest obfity w olejki eteryczne. Znajdziemy je w naziemnej części zielonej rośliny. W skład olejku wchodzą fenole i monoterpeny, dzięki którym jest preparatem antybakteryjnym. Badania naukowe wskazują iż roślina radzi sobie aż z 23 szczepami bakterii w tym z salmonellą, jak tez 15 gatunkami grzybów, między innymi z candida albidans. Wiele badań wskazuje na właściwości przeciwzapalne i rozkurczowe, zwłaszcza oddziałujące na układ pokarmowy. Bez wątpienia cząber to naturalny przeciwutleniacz. Głównym związkiem fenolowym jest kwas rozmarynowy oraz kwas kawowy, jakie zawiera cząber ogrodowy.
Cząber pomocny w schorzeniach jelit
Cząber najszerzej jest stosowany jako składnik mieszanek ziołowych pomagających na problemy z jelitami. Odbudowuje on florę bakteryjną, walczy z zagrzybieniem układu pokarmowego i pasożytami, jak również działa moczopędnie i wiatropędnie, nie obciąża wątroby, wspiera zaś żołądek. Jako surowiec leczniczy i zielarski zbiera się wierzchołki pędów jeszcze przed kwitnieniem rośliny. Następnie surowiec wymaga suszenia w zaciemnieniu ale i przewiewnym miejscu. Tak przygotowany cząber można parzyć i pić z niego napar codziennie. Oczywiście spożywany w postaci świeżej także zachowuje swe właściwości. By wykonać oczyszczający napar z cząbru należy zalać wrzątkiem łyżeczkę suszu w szklance 250ml. Mimo wszystko napar nie powinien zastępować herbaty a należy traktować go jako preparat leczniczy.
