Ból jest to bardzo przykre doświadczenie, którego każdy z nas chce uniknąć. Pomimo tego, że spełnia on istotną funkcję ostrzegawczą, to i tak jest doznaniem negatywnym, szczególnie jeżeli jest bardzo silny lub przewlekły. Ból uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności, a do tego sprawia, że nie chce się wstawać z łóżka. Jakie są najczęściej stosowane leki przeciwbólowe? Które z nich są dostępne na receptę, a które nie?
Rodzaje dostępnych leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych
W aptece można kupić różne leki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Podczas wybierania odpowiedniego leku bardzo ważne znaczenie ma określenie miejsca bólu oraz jego przyczyny. Na przykład nie można stosować tabletek na ból mięśni, jeżeli boli nas głowa, a one nie są do tego przeznaczone. Dlatego zawsze warto wybierać odpowiedni lek, który może mieć postać, np.:[1]
- maści albo żelu,
- kapsułki lub tabletki,
- czopka,
- granulatu do sporządzania roztworu doustnego w saszetce
- plastrów chłodzących albo rozgrzewających.
Leki przeciwzapalne oraz przeciwbólowe mają na celu łagodzenie dolegliwości bólowych. Najczęściej sięga się po nie przy bólu głowy, zatok, zęba, kręgosłupa, mięśni i stawów, bólu miesiączkowego.
Grupy dostępnych leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych
Najważniejszym zadaniem leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych jest zatrzymanie aktywnej cyklooksygenazy. To właśnie ona jest odpowiedzialna w organizmie człowieka za odczuwanie bólu, a także za produkcję prostaglandyn oraz wytwarzanie stanów zapalnych. Działanie danego leku przeciwbólowego jest w głównej mierze związane z zawartą w nim substancją czynną.
Do analgetyków o działaniu przeciwbólowym zaliczane są leki, które mają w swoim składzie paracetamol. Jest to substancja, która zmniejsza wrażliwość receptorów bólowych, a także odpowiada za hamowanie procesu syntezy prostaglandyn.
Inną grupą są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). W ich składzie można znaleźć substancje czynne, np.: ibuprofen, naproksen, kwas acetylosalicylowy czy deksketoprofen. W porównaniu z paracetamolem leki z tej grupy mają nie tylko działanie przeciwbólowe, ale również przeciwzapalne.
Czy można łączyć ze sobą różne leki przeciwbólowe?
Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest coraz więcej leków przeciwbólowych, które można kupić zarówno na receptę, jak i bez. Jednak trzeba pamiętać o tym, że nie powinno się mieszać ze sobą żadnych leków przeciwbólowych na własną rękę, gdyż może to stworzyć ryzyko pojawienia się groźnych interakcji, czyli wzajemnych oddziaływań, a do tego może dojść do przedawkowania[2].
Leki przeciwbólowe dostępne bez recepty
Niezależnie o tego czy przyjmujemy lek bez recepty, czy na receptę – przed jego użyciem należy zapoznać się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany może zagrażać życiu lub zdrowiu.
Leki przeciwbólowe, które są dostępne bez recepty przeznaczone są do łagodzenia bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego. Gdy ból nie ustępuję lub nasila się mimo zastosowanego leczenia, należy zawsze skontaktować się z lekarzem w celu przeprowadzenia diagnostyki i doboru terapii.
Referencje:
Kozłowski P., Cuch B., Kozłowska M., Kozłowska K., Jędrzejewska B., Analiza nawyków i zachowań związanych ze stosowaniem środków przeciwbólowych dostępnych bez recepty [w:] Journal of Education, Health and Sport, 2015, 5(3).
Woroń J., Podstawowa opieka zdrowotna. Bezpieczna farmakoterapia. Informacje dla pacjentów, Kraków, 2016.
[1] J. Woroń, Podstawowa opieka zdrowotna. Bezpieczna farmakoterapia. Informacje dla pacjentów, Kraków, 2016, s. 16-29.
[2] P. Kozłowski, B. Cuch, M. Kozłowska, K. Kozłowska, B. Jędrzejewska, Analiza nawyków i zachowań związanych ze stosowaniem środków przeciwbólowych dostępnych bez recepty [w:] Journal of Education, Health and Sport, 2015, 5(3), s. 174-182.
