Pępowina to powiązanie między zarodkiem oraz łożyskiem. To jednakże nie jedyna jej funkcja: pępowina ma czynny udział w rozwoju zarodka – zaopatruje go w tlen i elementy wzmacniające niezbędne do wzrostu oraz rozwoju organów. Wady w jej strukturze i działaniu może przyczynić się do powstawania ogromnych kłopotów w rozwoju dziecka.
Pępowina – co to jest?
Pępowina to zespół naczyń, jaki łączy zarodek z mamą oraz zapewnia odżywianie go elementami wzmacniającymi z krwi mamy i eliminowanie artykułów przemiany materii zarodka przez nerki mamy. Najpierw pępowina składa się z czterech naczyń, lecz jedna żyła zanika po 8 tygodniu ciąży. Do końca ciąży są w pępowinie trzy naczynia: dwie arterie oraz jedna żyła (pępowina trójnaczyniowa). Rzadziej jest także pępowina dwunaczyniowa – zazwyczaj takie sytuacje nie są niebezpieczne dla mamy oraz dziecka. Teraz można zweryfikować czy przepływy pępowinowe są odpowiednie dla właściwego przebiegu ciąży. Naczynia pępowinowe są objęte sztywną, nieunerwioną tkanką, jaka je zabezpiecza. Z jednej strony łączą się z dzieckiem (w miejscu, gdzie każdy spośród nas ma pępek) natomiast z innej strony otaczają łożysko dzieląc się na jeszcze mniejsze naczynia.
Pępowina – struktura oraz funkcje
Pępowina to typ przewodu o długości blisko 60 cm. W pierwszej fazie składa się z czterech naczyń krwionośnych, z jakich jedno zanika blisko ósmego tygodnia ciąży. W późniejszej fazie pępowina składa się z dwóch tętnic oraz jednej żyły. Naczynia krwionośne znajdują się w dosyć twardej, sztywnej tubie, napełnionej galaretowatą substancją. Jeden koniec pępowiny jest zrośnięty z brzuchem zarodka, kolejny natomiast łączy się z łożyskiem w jego środkowej części. W miejscu, w jakim pępowina łączy się z zarodkiem, naczynia rozpoczynają się dzielić na jeszcze mniejsze rozgałęzienia tak, iż przy łączeniu z łożyskiem, mają wielkość małych naczyń włosowatych.
Jak działa pępowina?
Krew mamy, zawierająca elementy wzmacniające oraz tlen, trafia do łożyska. Tam wszelkie owe ważne substancje przechodzą do krwi w żyle pępowinowej, jaka przekazuje je do zarodka, odżywiając go w tenże sposób oraz zapewniając oddychanie. Z kolei w drugą stronę wraz z krwią eliminowane są z ustroju dziecka artykuły przemiany materii oraz prowadzone poprzez arterie pępowinowe. Dostarczają one krew do łożyska oraz tutaj występuje przenikanie tychże artykułów odpadowych do krwiobiegu matki (skąd są usuwane poprzez nerki). W dobrze przebiegającej ciąży krew matki nigdy nie miesza się z krwią dziecka. Ową doskonałą symbiozę kończy dopiero poród. Wraz z pierwszym oddechem malucha pępowina przestaje być potrzebna. Kiedy ustanie pulsowanie, specjalista bądź położna zamyka ją w dwóch miejscach klamrami, i potem przecina.
Pępowina zapewnia odpowiedni rozwój zarodka
To właśnie dzięki pępowinie możliwy jest odpowiedni rozwój oraz życie dziecka. Ona także stanowi jedyne bezpośrednie połączeniemamy z dzieckiem. Poprzez żyłę pępowinową wraz z krwią trafia do dziecka tlen, zapewniając oddychanie (płuca zarodka nie biorą udziału w tymże przebiegu). Pępowina zastępuje krążenie płucne. Ową drogą dziecko otrzymuje także wszelkie elementy wzmacniające. W innym kierunku arteriami pępowinowymi prowadzone są z organizmu dziecka do krwiobiegu matki krew uboga w tlen oraz niepotrzebne artykuły przemiany materii. Organizm kobiety metabolizuje je, i potem usuwa pomiędzy innymi z moczem. Gdy ciąża przebiega dobrze, krew matki nigdy nie miesza się z krwią dziecka. Płynąca naczyniami krew trafia do łożyska, gdzie dochodzi do wchodzenia elementów na poziomie komórkowym. Pod koniec ciąży w przeciągu minuty poprzez łożysko płynie ok. 500 ml krwi matczynej oraz analogiczna ilość krwi zarodka.
Jakie są ryzyka połączone z pępowiną?
Pępowina zazwyczaj ma długość blisko 60 cm pod koniec ciąży. Zbyt długa może zagrażać dziecku w tenże sposób, iż owinie się dookoła jego ciała bądź szyi. Może w tenże sposób znacznie utrudnić przebieg porodu. Pępowina dookoła szyi może chociażby doprowadzić do niedotlenienia okołoporodowego. Jednakże samo owinięcie dookoła szyi nie znaczy, iż dziecku się coś stanie. Specjalista monitoruje wówczas stan dziecka oraz błyskawicznie odpowiada, gdy widzi, iż jest taka nieodzowność. Niezwykle wiele dzieci rodzi się w pępowiną na szyi. Krótka pępowina może spowodować z kolei do odmiennego powikłania, a czyli do przedwczesnego odklejenia łożyska. Dziecko, poruszając się, naciąga pępowinę, jaka łączy się z łożyskiem, co je ogranicza. Znacznie rzadziej dochodzi do wypadnięcia pępowiny. Znaczy to, iż w drogach rozrodczych podczas porodu pępowina pojawia się przed dzieckiem. Jest to niebezpieczne powikłanie oraz wymaga cesarskiego cięcia.
Kiedy dziecko może owinąć się pępowiną?
Zdarzają się wypadki owinięcia się dziecka pępowiną. Niezbędna jest wówczas interwencja w formie cesarskiego cięcia, zwłaszcza gdy badanie kardiotokograficzne (KTG) przejawia zakłócenia dobrostanu zarodka. Przeważnie do owinięcia się pępowiną dochodzi tuż przed porodem, gdy dziecko nie ma już miejsca w jamie macicy. Nieraz w trakcie porodu okazuje się, iż dziecko jest owinięte pępowiną. Pozostałe elementy zagrożenia owego zjawiska, więc tzw. kolizji pępowinowej, to m.in. ciąża wielopłodowa czy zbyt długa pępowina.
