Badanie moczu w ciąży jest niezwykle istotne, gdyż poniektóre zarażenia układu moczowo-płciowego w pierwszej fazie rozwoju mają charakter bezobjawowy. Specjalista zaleca ciężarnej zrobienie badania moczu podczas każdej konsultacji. Badania moczu robi się na początku ciąży, i następnie pomiędzy 11. i 14. tygodniem, 15. i 20. tygodniem, 21. i 26. tygodniem, 27. i 32. tygodniem, 32. i 37. tygodniem, 38. i 39. tygodniem i blisko 40. tygodnia ciąży. Badanie moczu robi się, aby określić, czy nerki funkcjonują dobrze oraz czy nie ma zarażenia układu moczowego.
Kiedy robić?
Ciąża to okres wyjątkowej kontroli stanu zdrowia kobiety oraz rozwijającego się dziecka. Jednym spośród najistotniejszych, systematycznie robionych badań jest właśnie badanie moczu. Od początku ciąży, podczas każdej konsultacji ginekologicznej robione jest badanie moczu. Może ono stwierdzić zarażenia układu moczowego, wady nerek oraz zespół nerczycowy, dodatkowo badanie moczu w ciąży to – obok pomiaru ciśnienia krwi – kluczowa technika wyszukiwania stanu przedrzucawkowego. Na wyjątkową ostrożność zasługuje obecność białka w moczu, leukocytów, krwinek czerwonych, bakterii oraz glukozy w moczu.
Jak uzyskać mocz do badania
Badanie moczu w ciąży jest niezbędne oraz robione dosyć często. Żeby badanie moczu w ciąży było wiarygodne, próbkę trzeba uzyskać po całonocnej, przynajmniej 5-godzinnej przerwie w jego oddawaniu. Przed uzyskaniem unikaj posiłków, jakie zawierają barwniki, i środków zmieniających barwę moczu. Kup w aptece jałowy, plastykowy zbiornik na mocz. Kiedy wstaniesz rano, wpierw się podmyj, potem pobierz mocz (trzeba pobierać z tzw. środkowego strumienia). Zbiornik winien błyskawicznie dojść do laboratorium.
Badanie moczu – jak się przygotować?
Dzień przed pobraniem nie można uprawiać stosunku, i parę dni wcześniej – jeść posiłków mogących zafarbować mocz (np. buraki). Przed uzyskaniem próbki trzeba dobrze się podmyć, wytrzeć pojedynczym (papierowym) ręcznikiem oraz oczyścić dłonie. Mocz pobiera się po całonocnej (przynajmniej 5 godzin) przerwie, na czczo, do czystego zbiornika (można zakupić w każdej aptece). Winien to być tzw. środkowy strumień moczu. Próbkę do laboratorium trzeba oddać jak najszybciej, najlepiej w przeciągu 2 godzin od pobrania (wcześniej trzymając w lodówce).
Właściwości moczu – normy oraz nieprawidłowości
Badany mocz ma szereg właściwości, dzięki którym możliwe jest odkrycie określonych odstępstw od uznanych norm i ustalenie początkowych przypuszczalnych diagnoz. I tak, w nawiązaniu do barwy moczu – to winna ona być żółta. Pozostałe barwy mogą sugerować np. nakrwiomocz, kiedy czerwony odcień moczu jest wywołany frekwencją licznych krwinek czerwonych. Czerwone ubarwienie moczu może nastąpić także po zjedzeniu jeżyn, buraków bądź po poniektórych środkach. Mocz winien być klarowny. Gdy jest mętny, to jest przypuszczenie egzystencji ropy (krwinek białych), krwi (krwinek czerwonych) bądź spermy, kryształów, bakterii, pasożytów. Właściwe pH moczu winno mieć wartość pomiędzy 5,0 i 7,0. Odczyn moczu zależy zwłaszcza od typu zjadanego pożywienia.
Badanie moczu w ciąży: wykładnia wyników poprzez specjalistę
Podczas przeglądania wyników specjalista będzie zwracał wyjątkową uwagę na trzy kwestie: czy w moczu nie ma cukru, białka i informacji zarażenia układu moczowego (wzmożona liczba leukocytów). Rozpoznanie cukru w moczu potrzebuje oceny w kierunku cukrzycy. Większe wartości białka mogą się pojawić w wypadku zarażenia układu moczowego, wady nerek bądź poważnej postaci nadciśnienia indukowanego ciążą (zatrucie ciążowe). Natomiast wzmożona liczba leukocytów jest objawem zarażenia układu moczowego, jakie może występować bezobjawowo. Nieleczone bezobjawowe zarażenie może stanowić niebezpieczeństwo dla ciąży, więc właśnie specjalista zaleca badanie ogólne moczu co miesiąc, żeby w razie zdiagnozowania bakterii efektywnie je zwalczać.
Bakterie
Nie powinny znajdować się w moczu. Niezliczone bakterie w moczu w ciąży świadczą często o chorobie układu moczowego, do której u kobiet ciężarnych może dochodzić częściej aniżeli poza ciążą. Podstawą owego są zwłaszcza zmiany hormonalne (progesteron oraz estrogeny wywołują przekrwienie oraz rozszerzenie dróg moczowych, co służy rozwojowi bakterii). Symptomy choroby to pomiędzy innymi: ból w strefie pęcherza moczowego, wrażenie stałej konieczności oddawania moczu i ból w trakcie owej czynności. Co istotne, choroby mogą występować również bezobjawowo, więc tak ważne jest systematyczne robienie badań moczu w okresie trwania ciąży. Gdy zostanie zauważona obecność bakterii, specjalista może polecić pobranie moczu na posiew – badanie da informacje o liczbie oraz rodzaju bakterii. Potrzebne może być wtedy zastosowanie leczenia antybiotykiem.
Czemu badanie moczu jest ważne?
Badanie moczu może posłużyć w rozpoznaniu dolegliwości nerek oraz wątroby i dróg moczowych. Pozwoli zweryfikować skłonności do tworzenia się kamieni, i również umożliwia diagnostykę cukrzycy, żółtaczki lub zapalenia trzustki. Jest także dobre m.in. w ocenie dolegliwości nadnerczy, przy kontrolowaniu poziomu wapnia, witaminy C i mocznika w organizmie, do wykrywania charakterystycznych markerów rozmaitych mechanizmów patologicznych i również do analizy zapotrzebowania na przeciwutleniacze.
