Heterochromia iridis – są to zaburzenia rozwoju tęczówki objawiające się jej różnobarwnością.
Tęczówka jest to część błony naczyniowej znajdująca się miedzy rogówką a soczewką. Krawędź tęczówki łączy się z ciałem rzęskowym, natomiast brzeg wolny wyznacza źrenicę.
Tęczówka zbudowana jest z wielu warstw, zawiera naczynia krwionośne oraz ziarna barwnika. Kolor tęczówki zależy od ilości, jakości i rozmieszczenia przestrzennego barwnika. Jakie pełni ona rolę w oku? Funkcją tęczówki jest regulacja dopływu światła do oka w zależności od jego natężenia. Za pracę mięśni tęczówki odpowiada autonomiczny układ nerwowy.
Heterochromia iridis występuje zarówno u ludzi, jak i u zwierząt. Zazwyczaj jest to ściśle związane z brakiem pigmentu melaniny lub jego nadwyżką. Za co odpowiedzialna jest melatonina? Otóż jest to substancja odpowiadająca za nadanie koloru nie tylko naszym oczom, ale również skórze i włosom. Gdy następuje zachwianie ilości w tęczówce może dojść choć wcale nie musi, do zaburzeń w utrzymaniu jednakowego koloru.
Rodzaje heterochromii iridis
Wyróżniamy dwa rodzaje Heterochromii iridis i są to:
– Heterochromia iridis częściowa,
– Heterochromia iridis całkowita.
Pierwsza z nich heterochomia częściowa charakteryzuje się tym, że część tęczówki jednego oka ma inną barwę. Dla przykładu na brązowej tęczówce oka 1/3 jej obszaru jest koloru niebieskiego.
Druga heterochomia całkowita powoduje wystąpienie dwóch różnych barw tęczówki u jednej osoby lub zwierzęcia. W skutek czego jedno oko może być koloru niebieskiego a drugie zielonego.
Przyczyny – heterochromia iridis
Istnieje kilka przyczyn występowania choroby zwanej heterochromiia, do podstawowych zaliczamy:
– jaskra,
– nerwiakowłókniakowatość,
– uszkodzenia mechaniczne oka,
– stany zapalne siatkówki czy rogówki,
– guzy,
– tętniaki.
Jaskra to choroba prowadząca do nieodwracalnych zmian w nerwie wzrokowym i w siatkówce, jej wynikiem może być utrata całkowita wzroku. Chorzy przyjmujący leki na jaskrę mogą doprowadzić do zaburzeń w kolorze tęczówki oka. Odnotowano wiele przypadków gdzie stosowanie kropli na jaskrę spowodowało zmianę barwy tęczówki.
Nerwiakowłókniakowatość to inna często spotykana przyczyna występowania heterochromii. Nerwiakowłókniakowatość to choroba genetyczna, dziedziczona autosomalnie dominująco. U 90% chorych heterochromia spowodowana jest nerwiakowłókniakowatością typu 1.
Mechaniczne uszkodzenia oka spowodowane w skutek działań czynników zewnętrznych mogą stanowić przyczynę rozbieżności kolorystycznej oczu.
Heterochromia może być dziedziczona. W takim przypadku uważa się, ze odpowiedzialna za ten stan rzeczy jest patologia w formowaniu się tęczówki. Jest to choroba genetyczna dziedziczona autosomalnie dominująco.
Przyczyny heterochromii upatruje się w położeniu barwnika na przynajmniej dwóch częściach tęczówki jednego oka oraz na odmiennym zabarwieniu oczu. Wada ta nie jest uciążliwa i nie wywołuje poważniejszych konsekwencji związanych ze wzrokiem, nie powoduje także dysfunkcji w sposobie widzenia. Spotyka się ją także u zwierząt.
Objawy – heterochromia iridis
Podstawowym objawem heterochromii jest różnobarwność tęczówek która powoduje niesamowite wrażenie. Wada ta jest rzadziej nabyta a najczęściej jest dziedziczona. Heterochromia nie wywołuje poważnych konsekwencji związanych ze wzrokiem i ogólnie pojętym prawidłowym widzeniem.
Wiele gwiazd kina oraz życia publicznego posiada taką wadę wzroku. Między innymi możemy zaliczyć do nich taki gwiazdy jak: David Bowie czy Jane Seymour. Wiele gwiazd show biznesu decyduje się na noszenie dwukolorowych soczewek, by uzyskać właśnie taki efekt.
Wada ta nie występuje tylko u ludzi ale także u zwierząt, najczęściej spotyka się ja u psów rasy husky.
Jest to jedna z tych nielicznych wad która nie spotyka się z odrzuceniem społecznym. Oczywiście budzi zainteresowanie ale raczej związane z pozytywnym odbiorem niż z negatywnymi odczuciami.
Wyróżnia się dwie odmiany objawów tego zaburzenia;
– heterochromia iridis charakteryzuje się różnobarwnością tylko jednej tęczówki,
– heterochromia iridium występuje wówczas, gdy obie tęczówki mają inną barwę.
Heterochromia może występować również u osób cierpiących na nietrzymanie barwnika. Objawy połączone także z innymi syndromami mogą być charakterystyczne także dla innych chorób takich jak:
– Zespół Waardenburga – to grupa kilku, genetycznie uwarunkowanych zespołów wad. Łączy je różnego stopnia niedosłuch czuciowo-nerwowy, plamy bielacze na skórze, ale także jasne i niekiedy różnobarwne tęczówki i co charakterystyczne jasne pasma włosów.
– piebaldyzm,
– Zespół Hornera,
– chorobę Hirschsprunga ,
– Zespół Parry’ego-Romberga.
Leczenie – heterochromia iridis
Samo odbarwienie tęczówki nie powoduje problemów z narządem wzroku, dlatego też leczeniu podlegają tylko choroby jej towarzyszące. Jeśli heterochromia dotknęła jedną tęczówkę i wygląda to nieestetycznie, zaleca się stosowanie specjalnych soczewek, które wyrównają kolor.
Przed podjęciem decyzji o użyciu soczewek korygujących konieczna jest konsultacja z lekarzem specjalistą który przeprowadzi badania potwierdzające możliwość ich zastosowania. Niekiedy specjalista odmawia użycia tej metody ze względu na istnienie szeregu przeciwwskazań do jej zastosowania.
W XXI wieku raczej nikogo nie dziwi odmienność koloru oczu, w czasach dawniejszych często postrzegano takich ludzi jako szarlatanów.