Zgorzel zęba, czyli zapalenie miazgi, będącej bardzo unerwioną częścią zęba, zapewniającą mu odżywienie, to stan wywołany przez bakterie beztlenowe. Choroba ta rozwija się, gdy drobnoustroje dostają się do wnętrza miazgi przez nieleczone ubytki próchnicowe i powodują stan zapalny oraz silne dolegliwości bólowe. Zgorzel tworzy się, gdy obecna jest martwa tkanka, do której dostęp mają te szkodliwe mikroorganizmy. Następnie powstała martwica rozkłada się, dając nieprzyjemne konsekwencje. Jak radzić sobie z objawami schorzenia i jak przebiega leczenie zgorzeli?
Co to jest zgorzel zęba?
Zgorzel w zębie to wynik bakteryjnego zakażenia. Powstaje on, gdy w sprzyjających warunkach, takich jak wysoka wilgotność i temperatura, a także brak tlenu, następuje rozkład gnilny, który daje charakterystyczny zapach. Rozpad tkanki to proces długofalowy, który początkowo może nie dawać silnych objawów bólowych. Symptomy narastają wraz z rozwojem stanu zapalnego i postępem martwicy, która może doprowadzić nawet do obumarcia miazgi. Jak wygląda zgorzel zęba? Przyjmuje postać brunatnej masy. Rozróżniamy następujące rodzaje zgorzeli:
- zamknięta – przebiega w zamkniętych komorach zęba, postępuje szybko, często dając powikłania,
- otwarta – rozwija się wolniej w komorach otwartych,
- całkowita – zaatakowana jest cała miazga (część korzeniowa i koronowa),
- częściowa – obejmuje część miazgi, reszta pozostaje żywa, choć zainfekowana stanem zapalnym.
Przyczyny zgorzeli zęba
Najczęściej przyczyną odpowiedzialną za rozwój zgorzeli zęba są nieleczone ubytki próchnicowe. Za ich powstawanie w głównej mierze odpowiada niedostateczna higiena jamy ustnej, nieprawidłowa dieta (bogata w cukry), ale także predyspozycje genetyczne. Próchnica powoduje odwapnienie zęba, a dodatkowo zniszczeniu ulegają zewnętrzne warstwy – szkliwo i zębina, które odsłaniają wrażliwą miazgę. Drobnoustroje, które dostaną się do wewnętrznych części zęba, produkują toksyny, niszczące tkanki. Pojawia się stan zapalny, czyli obronna reakcja organizmu, która powoduje ból zęba. Gdy w sprzyjających warunkach dojdzie do połączenia bakterii beztlenowych ze zniszczoną już miazgą, to nadkażenie rozpocznie proces gnicia, a w konsekwencji powstanie zgorzel zęba.
Niestety problem może dotykać także zębów, które były już w przeszłości leczone i zaplombowane. Zazwyczaj dotyczy to ubytków po głębokiej próchnicy lub nieprawidłowo wyczyszczonych. W takim przypadku drobnoustroje mogą przedostać się także kanalikami korzeniowymi do tych zdrowych. Zdarza się tak, gdy w sąsiadujących zębach pojawia się choroba, na przykład schorzenia przyzębia.
Objawy zgorzeli zęba
Zgorzel zęba daje jeden bardzo charakterystyczny objaw. Jest to nieprzyjemny zapach z ust, porównywany do zgnilizny. Następstwem działania bakterii są wytwarzające się podczas fermentacji gazy (m.in. siarkowodór i amoniak), które nie mają ujścia. Powodują one nie tylko odór, ale także odpowiadają za uczucie rozpierania oraz pulsowania. Często wpływają także negatywnie na zmysł smaku. Powszechnym symptomem jest ból, który ma różną intensywność. W zależności od zaawansowania zgorzeli może być on przejściowy, stały, występować tylko przy leżeniu, nagryzaniu, w porze nocnej albo w określonych okolicznościach, takich jak zmiany ciśnienia np. w samolocie. Z czasem wraz z rozwojem zapalenia u pacjentów pojawić się może również:
- zmatowienie szkliwa,
- stan podgorączkowy,
- nadwrażliwość,
- ogólne osłabienie i złe samopoczucie,
- obrzęk, zaczerwienienie i wzmożona ciepłota zakażonej okolicy,
- opuchlizna dziąseł,
- ciemne przebarwienie chorobowo zmienionego miejsca.
Nieleczona zgorzel zęba – powikłania
Ząb zgorzelinowy wymaga niezwłocznej wizyty u dentysty. Odczuwanie silnego, ciągłego bólu najczęściej wskazuje, że problem jest już na zaawansowanym etapie. Jeśli odpowiednio dobrane przez stomatologa leczenie nie zostanie podjęte, to zapalenie może spowodować poważne konsekwencje dla zdrowia. W obrębie jamy ustnej, wskutek rozpadu gnilnego, może dojść do zakażenia innych tkanek. Najczęściej powstają wtedy torbiele i ropnie. Niewdrożenie leczenia lub zbyt późna konsultacja, pozwala bakteriom na dalsze destrukcyjne działanie, które może nawet doprowadzić do konieczności ekstrakcji (usunięcia) zęba. Jeśli do obiegu krwi dostaną się bakterie gnilne, to w organizmie może dojść do rozwoju groźnych chorób, takich jak np. sepsa.
Jak leczyć zgorzel zęba?
Pacjent odczuwający ból lub mający inne objawy stanu zapalnego zawsze powinien udać się do gabinetu stomatologicznego. W przypadku zdiagnozowania choroby miazgi, lekarz dentysta zaleci leczenie kanałowe (endodontyczne), które polega na bardzo dokładnym wyczyszczeniu kanałów i składa się z kilku etapów, takich jak:
- poszerzenie kanałów,
- dezynfekcja,
- wypełnienie powstałej przestrzeni.
Ważne, by działania poprzedzała dokładna diagnostyka. W klinice Warsaw Dental Center na pierwszej wizycie specjaliści wykonają badanie radiologiczne RTG, RVG albo tomografię komputerową, które umożliwiają zaplanowanie dalszego przebiegu kuracji.
Endodonci w klinice Warsaw Dental Center korzystają z najnowocześniejszych sprzętów: mikroskopu z wbudowaną kamerą, narzędzi maszynowych i specjalnych urządzeń do wypełniania kanałów, które pozwalają im przeprowadzać sprawne, precyzyjne i przede wszystkim skuteczne leczenie, bez zbędnego bólu, minimalizując także ryzyko złamania oraz pozostawienia zainfekowanych tkanek.