Przeciwciała odpornościowe są niezwykle istotne, dlatego także kobietom ciężarnym zaleca się badanie właśnie na te przeciwciała. Badanie polega na ustalaniu egzystencji bądź braku przeciwciał immunologicznych w osoczu krwi kobiety ciężarnej, jakie mogą być wyznaczone przeciw antygenom krwinek czerwonych dziecka (płodu). Mogły się one wygenerować w jej organizmie w okresie ostatniej ciąży bądź w efekcie wcześniejszej transfuzji krwi.
Przeciwciała odpornościowe zrobione są z etapów białkowych oraz mają kształt przypominający literę Y. Dwa większe to łańcuchy ciężkie, natomiast dwa mniejsze – łańcuchy lekkie. Są powiązane nawzajem oraz między sobą połączeniami dwusiarczkowymi. W miejscu skupiania łańcuchów dużych oraz małych przeciwciała mogą poprawiać wielkość rozstawu ramion. Struktura przeciwciał różni się w konkretnych grupach – odmiennie wyglądają części składające się z łańcuchów ciężkich. Badanie na przeciwciała odpornościowe robi się w celach badawczych. Obecność danych przeciwciał pozwoli stwierdzić bądź wyeliminować poniektóre stany patologiczne.
Konflikt serologiczny
Przeważnie do powstawania konfliktu serologicznego dochodzi w ciągu grupowym Rh. W ciągu Rh mamy osobników mających na przestrzeni czerwonych krwinek tak nazywany antygen D, jaki opisujemy jako Rh dodatnich. Osoby takie to 85% społeczności. 15% tworzą osobnicy Rh ujemni, jacy nie mają antygenu D oraz prócz owego mogą tworzyć przeciwciała przeciw temu antygenowi, tak nazywane przeciwciała anty-D. Konflikt serologiczny występuje właśnie w wypadku Rh ujemnej ciężarnej oraz jej dziecka, jakie po ojcu odziedziczyło grupę krwi Rh dodatnią. W takiej sytuacji w efekcie kontaktu krwi mamy oraz płodu na przykład na skutek poronienia, krwawień w okresie ciąży lub podczas porodu organizm mamy może wygenerować przeciwciała anty-D przebiegające poprzez łożysko oraz niszczące krwinki płodu.
Przeciwciała odpornościowe
Badanie w prewencji konfliktu serologicznego polega na określaniu obecności bądź braku przeciwciał odpornościowych w osoczu kobiety ciężarnej, jakie mogą być wyznaczone przeciw antygenom krwinek czerwonych płodu. Przeciwciała odpornościowe mogą przedostawać się poprzez łożysko. Jeśli krwinki czerwone płodu bądź noworodka zawierają antygen, dla jakiego organizm mamy wygenerował przeciwciała, to przeciwciała owe, łącząc się z antygenami krwinek dziecka, uszkadzają jego krwinki czerwone, doprowadzając do tzw. choroby hemolitycznej noworodków o odmiennym stopniu pogłębienia.
Taki stan charakteryzuje się jako konflikt serologiczny, pomiędzy mamą i płodem. Doskonałym przypadkiem konfliktu serologicznego jest konflikt w ciągu grupowym krwi Rh. Badanie grupy krwi i egzystencji czynnika Rh winno być zrobione u każdej kobiety do 10 tygodnia ciąży. Zróżnicowanie antygenowe czynników morfotycznych krwi przyczynia się do owego, iż każde przetoczenie krwi jest obciążone zagrożeniem uodpornienia biorcy antygenami dawcy. Znaczy to, iż u pacjentów leczonych krwią mogą pojawić się alloprzeciwciała odpornościowe. Zagrożenie wykształcenia alloprzeciwciał immunologicznych u pań biorców krwi jest większe ze względu na możliwości występowania także alloimmmunizacji ciążowej.
Przeciwciała odpornościowe do krwinek czerwonych
Krwinki czerwone człowieka na własnych błonach komórkowych mają tzw. antygeny grupowe. Antygeny, jakie decydują o tymże jaką grupę krwi ma konkretna osoba. Antygeny owe charakteryzują się immunogennością, więc skłonnością do wywoływania rekacji układu immunologicznego (produkcji przeciwciał). Najlepiej znane są antygeny z układów AB0 oraz Rh. Trzeba wiedzieć, iż dotąd przedstawiono aż 284 antygeny należące do niemal 30 grup. Badanie w kierunku przeciwciał odpornościowych do krwinek czerwonych (odczyn Coombsa) robi się przeważnie u pań ciężarnych. Badania w ramach oceny konfliktu serologicznego między mamą i płodem. Zamiarem tychże pytań jest wczesne rozpoznanie alloprzeciwciał odpornościowych do antygenów krwinek czerwonych, jakie mogą być podstawą niszczenia krwinek płodu.
Czemu służy badanie?
Rozpoznanie przeciwciał odpornościowych zapewnia przedwczesne zidentyfikowanie konfliktu serologicznego pomiędzy mamą oraz płodem. Lecz samo rozpoznanie przeciwciał odpornościowych u kobiety w ciąży nie musi jeszcze znaczyć, iż jest konflikt serologiczny z płodem. Obserwowanie miana przeciwciał odpornościowych we krwi kobiety ciężarnej pomaga w analizie ryzyka życia płodu. Ustalenie typu tychże przeciwciał zapewnia wcześniejsze wybranie właściwego dawcy krwi w wypadku, jeśli trzeba było mamie bądź dziecku przetaczać krew. Dodatkowo badanie pozwoli predestynować kobiety tzw. Rh ujemne (Rh-), jakie narodziły dzieci tzw. Rh dodatnie (Rh+), natomiast nie wykształciły przeciwciał odpornościowych.
Wyniki badań
W wypadku pań, u jakich badanie pokazało czynnik Rh dodatni (Rh+) oraz równocześnie nie potwierdzono egzystencji przeciwciał odpornościowych, badanie robi się tylko raz. Na samym starcie ciąży (pierwszy trymestr). Jeśli natomiast krew mamy ma czynnik Rh ujemny, bez przeciwciał odpornościowych, potrzebne jest powtórzenie testu w drugim trymestrze (pomiędzy 21 i 26 tygodniem). Jeśli we krwi obecne były przeciwciała odpornościowe, przyszłej matce zostanie polecona dalsza diagnostyka.