Zatrucie ołowiem – zatrucie jednym z niezwykle trujących metali ciężkich dla organizmu ludzkiego. Ołów znajduje się w wodzie, glebie, farbach – rzeczywiście ołów jest dookoła. Emisje i śmieci z fabryk również przyczyniają się do zabrudzenia otoczenia ołowiem. Do zmian patologicznych dochodzi wtedy, kiedy w miarę upływu czasu w organizmie składa się zbyt duża ilość ołowiu, bądź kiedy do organizmu jednokrotnie dostanie się ogromna ilość ołowiu. Długotrwałe zatrucie ołowiem należy do grupy dolegliwości zawodowych oraz doprowadza do ołowicy. Ołów zwłaszcza wchłaniany jest poprzez drogi oddechowe. Pierwiastek tenże może przedostać się poprzez układ pokarmowy przez skażoną wodę bądź jedzenie.
Zatrucie ołowiem (ołowica) to okres patologiczny spowodowany oddziaływaniem ołowiu – metalu ciężkiego uważanego za jedną z najpoważniejszych trucizn. Ołów jest wszechstronnie powszechny w naturze – jest w powietrzu, wodach powierzchniowych oraz wodach do picia, glebie, i również roślinach oraz żywności. Największe natężenie ołowiu w roślinach (warzywa, zboża, owoce) jest w obszarach zdecydowanie uprzemysłowionych (w Polsce będzie to szczególnie Śląsk). Wartością ołowiu jest to, iż nie podlega rozkładowi oraz składa się w organizmie człowieka. Niegdyś, kiedy ołów miał wszechstronne wykorzystanie, zatrucie tymże pierwiastkiem występowało dosyć niejednokrotnie. Teraz należy do rzadkości.
Zatrucie ołowiem (ołowica) – przyczyny
Kto jest niezwykle narażony na zatrucie ołowiem?Na zatrucie ołowiem niezwykle są narażone osoby, jakie mają stały kontakt z tymże metalem, więc zwłaszcza owe, jakie pracują w zakładach produkujących szkło kryształowe, akumulatory, przewody, czcionki poligraficzne, panewki lub łożyska. W grupie zagrożenia znajdują się również pracownicy hut miedzi oraz cynku.
Zatrucie ołowiem (ołowica) – symptomy
Charakteryzuje się dwa typy zatrucia ołowiem – ostre oraz długotrwałe. To pierwsze jest rezultatem narażenia na duże dawki jonów ołowiu oraz zazwyczaj dotyczy osób, jakie mają stały kontakt z tymże metalem. Długotrwałe zatrucie niewielkimi ilościami ołowiu może występować na skutek zarówno narażenia zawodowego, jak również środowiskowego. Najpierw ciężkie zatrucie może przejawiać się słodkawym smakiem w ustach, bólami głowy, zaparciem lub stratą łaknienia. Po określonym okresie symptomy owe ustępują pola nudnościom, ponadto pojawiają się spadki ciśnienia krwi i obniżenie temperatury ciała. Zatrucie długotrwałe, gdy do skupienia się ołowiu w organizmie dochodzi poprzez dłuższy okres, charakteryzuje się zwłaszcza uszkodzeniem układu nerwowego, skóry, mięśni gładkich, nerek i szpiku kostnego.
W niezwykle zaawansowanej fazie zatrucia, pojawiają się: anemia, znużenie, bóle mięśni, uszkodzenia układu nerwowego, i również organów wewnętrznych, takich jak wątroba oraz nerki. Zatrucie ołowiem niszczy również krwinki czerwone. Kontakt z ogromną ilością ołowiu u dzieci może spowodować schorzenia uczenia się, mowy (dziecko może stracić trochę zdolności mowy, jakie już nabyło) oraz zachowania. Podstawowymi symptomami zatrucia ołowiem u dziecka są: strata apetytu, ból brzucha, nudności, utrata wagi, zatwardzenia, niedokrwistość, niewydolność nerek, zdenerwowanie, zawroty głowy, osłabienie, strata słuchu, zahamowanie wzrostu. Dla dziecka groźne są mniejsze ilości ołowiu aniżeli dla dorosłych. Należy uważać na farby malarskie zawierające ołów, wykorzystywane niegdyś w domach.
Drogi zatrucia ołowiem oraz sposoby jego leczenia
Do zatrucia ołowiem może dojść przez powietrze, wodę, ziemię i żywność. Ołów może dochodzić do organizmu poprzez większy czas w małych dawkach bądź poprzez niedługi okres w ogromnej ilości – oraz w obu wypadkach może doprowadzić do zatrucia. Nie stwierdzono na razie, jaka ilość ołowiu jest szkodliwa dla organizmu oraz doprowadza do zatrucia. Należy uważać, iż chociażby mała ilość może doprowadzić do zatrucia organizmu.
Żeby określić zatrucie ołowiem, przede wszystkim bada się krew pod kątem składu i poziomu ołowiu. Właściwy poziom ołowiu we krwi u dzieci zawiera się w rozdziale od 0 do 10 µg/dL. Tymczasem u dorosłych od 0 do 25 µg/dL. Pierwsza pomoc w zatruciu ołowiem drogą pokarmową polega na podaniu węgla leczniczego (odtrutka nieswoista), soli glauberskiej oraz prowokowaniu wymiotów. Należy niezwłocznie wezwać specjalisty. Leczenie szpitalne to dożylna bądź doustna chelatacja. Dostarczanie do organizmu elementów chelatujących, wiążących ze sobą metale ciężkie oraz wyciąganych z organizmu. Odtrutką metali ciężkich, w tymże ołowiu, jest Cuprenil, więc D-penicylamina. Jest to kuracja wykorzystywana przy zatruciach metalami ciężkimi i przy hiperkalcemii, więc zbyt dużym poziomie wapnia. Podczas leczenia penicylaminą należy prowadzić suplementację witaminą B6. W wypadku braku leczenia zakażenie ołowiem może doprowadzić do śmierci.
Prewencja – Zatrucie ołowiem
Osoby, jakie zawodowo pracują w drukarniach, hutach, wytwórniach puszek, farb oraz lakierów powinny bezwzględnie respektować przepisy BHP. Należałoby stosować magnez, cynk oraz żelazo, gdyż zabezpieczają organizm przed trującym oddziaływaniem ołowiu. Uważa się, iż wypijanie mleka jest oddziaływaniem prewencyjnym. Osoby, jakie z racji zawodu maja kontakt z ołowiem, w miejscu pracy zwykle otrzymują mleko za darmo.
