Cysta w zatokach to łagodne schorzenie. Do pozostałych dolegliwości zatok kwalifikujemy m.in: ostre oraz przewlekłe zapalenia, grzybicę, i również polipy. Przyczyną torbieli zatok jest długotrwały stan zapalny spowodowany skrzywioną przegrodą nosową, alergiami lub infekcjami. Obrzęk śluzówki oraz nadprodukcja wydzieliny z nosa doprowadza do zatkania zatok. Symptomy torbieli na zatokach to ból głowy przy pochylaniu, chrapanie lub osłabienie. Leczenie opiera się na operacji zatok.
Choroby zatok – zapalenie, polipy, cysty oraz nowotwory
Zatoki nosowe (przynosowe) to typowe jamy powietrzne występujące w kościach twarzoczaszki powiązane naturalnymi ujściami z jamą nosową. Należą do nich zatoki czołowe, szczękowe, sitowe i klinowe. Ich funkcja polega na rezonacji głosu, zwilżaniu powietrza, tłumieniu wrażliwych struktur wewnątrz czaszki i termoizolacji. W normalnych warunkach produkowana w małych ilościach śluzowa wydzielina z zatok odprowadzana jest do jamy nosowej.
W wypadku stanu zapalnego dochodzi do jej zalegania, obrzęku wyścielającej zatoki śluzówki, prowadząc czasami do zatkania odprowadzających ją otworów z sekwencyjnym zebraniem oraz wykształceniem cysty w zatokach. Choroby zatok przeważnie rozpoczynają się w związku z wydłużającą się wirusową lub bakteryjną chorobą górnych dróg oddechowych. Czasami wiążą się one także ze schorzeniami stomatologicznymi. Chore zatoki występują zwłaszcza u osób zmagających się z uczuleniowym nieżytem nosa, astmą i w wypadku wad anatomicznych – zniekształcenia przegrody nosowej, przerostu migdałków podniebiennych lub migdałka gardłowego.
Do najpowszechniejszych zaburzeń zatok należy: ostre oraz długotrwałe zapalenie, grzybica, polipy, torbiele zatok. Mogą także występować niezłośliwe oraz złośliwe nowotwory tejże okolicy. Wspólnym symptomem zaburzeń obejmujących zatoki przynosowe są:
- ból głowy przy pochylaniu,
- poczucie rozpierania w obszarze twarzy,
- ból w głowie
- gęsty katar,
- zaburzenia węchu,
- poczucie niedrożności,
- zatkania nosa,
- kaszel spowodowany ściekaniem wydzieliny po bocznej ścianie gardła.
Cysta w zatokach – torbiele zatok – przyczyny
Torbiele zatok występują przeważnie w efekcie długotrwałego zastoju lepkiej wydzieliny oraz utrudnionego jej odpływu przez zamknięte ujścia do jamy nosowej. Do takiego stanu dochodzi przeważnie w efekcie długo utrzymującego się, chronicznego zapalenia zatok, jakie doprowadza do nadprodukcji śluzu i utrzymującego się obrzęku śluzówki. Zaczopowane ujście hamuje odpływ wydzieliny (zapchane, zatkane zatoki), jaka podlega nagromadzeniu oraz wykształceniu torbieli. Do tworzenia torbieli predysponują zatem okresy sprzyjające zapaleniu zatok przynosowych: liczne długotrwałe choroby, alergie, zniekształcenie przegrody nosowej lub przerost migdałków.
Cysta w zatokach – cysta w zatoce szczękowej
Torbiel zatoki szczękowej natomiast wywołana jest rozwijającymi się schorzeniami zębów oraz zębodołów. Z uwagi na liczne zębopochodne powstawanie zmian powodujących torbiel w zatoce szczękowej, niezbędna jest współpraca laryngologa, dentysty i chirurga szczękowo-twarzowego. Rozpoznanie cysty w zatoce, ustala się na podstawie wywiadu, badania laryngologicznego i badań obrazowych. Najistotniejszym z nich jest tomografia komputerowa (TK twarzoczaszki), ponieważ pozwoli na szczegółowe ustalenie stosunków anatomicznych pomiędzy strukturami kostnymi oraz powietrznymi. MR i badanie RTG zatok ma tylko wartość pomocniczą.
Cysta w zatokach – operacja zatok – jak leczyć cysty w zatokach?
Cysty w zatokach, leczone są tylko chirurgicznie. Operację usunięcia torbieli wykonuje się metodą endoskopową lub klasyczną. Technologia zależy w ogromnej mierze od zlokalizowania oraz rozmiaru usuwanej torbieli. Zabiegi wykonuje się na oddziałach laryngologicznych i chirurgii szczękowo-twarzowej. Z uwagi na małą ranę pooperacyjną, mniejszą inwazyjność zabiegu i krótki czas rekonwalescencji, coraz powszechniej do leczenia stosuje się endoskopowe leczenie zatok. W wypadku współwystępującego zakażenia wydzieliny wypełniającej torbiel potrzebna jest antybiotykoterapia.
Polipy zatok oraz nosa – czym są oraz jak leczyć?
Polipy zatok, identycznie jak torbiele, są połączone z długotrwałym stanem zapalnym. Powstają na skutek nadmiaru błony śluzowej wyścielającej zatoki przynosowe oraz jamę nosową. Polipy w zatokach to miękkie, niebolesne struktury, jakie łączą się z błoną śluzową przez krótką szypułę. Umieszczając się w miejscu ujścia zatoki przynosowej do jamy nosa, mogą doprowadzić do ich zatkania oraz doprowadzać do niedrożności nosa, ściekania wydzieliny po bocznej ścianie gardła, uczucia ścisku nasady nosa, chrapania, konieczności oddychania przez otwarte usta, łzawienia oczu.
Leczenie polipów nosa oraz zatok przynosowych zaczyna się zazwyczaj od leczenia zachowawczego. Leczenia przy pomocy glikokortykosteroidów wykorzystywanych donosowo w formie kropli, żelu lub maści. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym pomagają zminimalizować rozmiary polipów i powodowane przez nie dolegliwości. W wypadku bezskuteczności leczenia zachowawczego, potrzebne może wykazać się operacyjne usunięcie polipów.
