Wady zgryzu to często pojawiająca się niedoskonałość w obrębie jamy ustnej. Każdy marzy o pięknym, białym i zdrowym uśmiechu, ale u niektórych osiągnięcie efektu wymaga szczególnej uwagi, poświęcenia czasu i zaangażowania. Zdarzają się osoby, które natura obdarzyła doskonałym uzębieniem i prawidłowo rozwijającą się szczęką, a wszelkie dolegliwości ze strony jamy ustnej i wizyty u stomatologów to rzadkość.
Wady zgryzu występują jednak wśród ludzi stosunkowo często, a kluczem do sukcesu w walce ze zmianą, jest wczesne rozpoznanie. Warto wiedzieć, że nieprawidłowa budowa szczęki nie tylko odbiera komfort estetyczny czy psychiczny, ale też przysparza trudności w mowie (problemy z zachowaniem wyraźnej dykcji) i jakości przeżuwania pokarmów. Takie dolegliwości obniżają jakość życia społecznego, poczucia wartości i pewności siebie.
ROLA RODZICA – NAJWAŻNIEJSZA!
Zauważalna wada zgryzu to przypadłość pojawiająca się u dziecka lub dojrzewającego nastolatka, dlatego najważniejszą rolę w podjęciu walki i leczenia odgrywają rodzice. Kiedy układ kostny jest jeszcze nie w pełni wykształcony, wszelkie dobre ingerencje mogą zakończyć się sukcesem i wyleczyć chorobę. Wady zgryzu to nic innego, jak zła budowa szczęki, a bagatelizowanie problemu i odkładanie leczenia na późniejszy, dorosły czas mija się z celem.
W momencie kiedy układ kostny jest już dojrzały, działania zmieniające do poprawy układu szczęki są albo niemożliwe albo przynoszą krótkotrwały efekt. Niestety nie wszyscy rodzice mają świadomość tego problemu i nie biorą odpowiedzialności za podjęcie koniecznych działań.
WADY ZGRYZU – PRZYCZYNY
Wady zgryzu pojawiają się u dzieci i osób do około 18 roku życia. Specjaliści dzielą przyczyny na wewnętrzne i zewnętrzne. Bardzo często wady zgryzu wynikają z genów i dziedziczenia tej przypadłości, jest to przyczyna wrodzona. Wśród zewnętrznych powodów można mówić o wszystkich złych nawykach takich jak np. ssanie kciuka, ssanie nieprawidłowo wykonanego smoczka, nerwowe obgryzanie paznokci, nadgryzanie różnych małych przedmiotów (np. długopisów).
Poród kleszczowy, układanie dziecka do snu bez podwyższenia główki, oddychanie przez usta i zgrzytanie zębami w nocy to szereg czynności, które również przyczyniają się do pojawienia się wady zgryzu. Źle wykonane zabiegi dentystyczne i chirurgiczne, błędy stomatologów przy zakładaniu lub wymianie plomby, a także leczeniu kanałowym również mogą skomplikować sprawę i spowodować wady zgryzu.
WADY ZGRYZU – RODZAJE
Tyłozgryz to najczęstsza wada zgryzu. W takiej sytuacji dolne zęby są cofnięte względem górnej szczęki. Te które są z przodu położone są w większej lub mniejszej odległości od siebie – występuje między nimi odstęp. Odwrotnie będzie w przypadku przodozgryzu – to dolny łuk zębowy wysunięty zostanie do przodu. Najtrudniejszą do wyleczenia wadą zgryzu jest tak zwany zgryz głęboki – górne zęby pokrywają i niemal zasłaniają dolne.
W sytuacji pojawienia się wady zgryzu, ryzyko zachorowań na choroby dziąseł i przyzębia jest znacznie większe i wymaga konkretnego działania i leczenia. W rozpoznaniu wady zgryzu występuje też zgryz otwarty. To sytuacja, w której ani dolny ani góry łuk zębowy nie dotykają się. Taka wada zgryzu skutkuje problemami z napięciem mięśni wargowych. Dodatkowo niedomykaniem się ust, oddychaniem przez usta zamiast przez nos, niedorozwojem szczęki i różnego rodzaju zakażeniami. W każdym rodzaju wady należy podjąć leczenie i zadbać o korektę, zarówno z powodów zdrowotnych, higienicznych, jak i estetycznych.
WADY ZGRYZU – LECZENIE
Najpopularniejszą i najskuteczniejszą formą leczenia jest założenie dziecku aparatu ortodontycznego. Leczenie ortodoncją daje trwały efekt i w odpowiednią porę kształtuje zmiany układu szczękowego. Nie zawsze wymagane jest noszenie aparatów stałych. Tzw. aparaty ruchome, zakładane wyłącznie na kilka godzin w ciągu dnia lub jedynie podczas snu, są równie skuteczne i możliwe w przypadku osób, u których wady zgryzu nie osiągnęły jeszcze zaawansowanego stopnia, czyli są dopiero w fazie rozwoju i kształtowania się.
Najlepszą metodę wybierze zawsze lekarz-ortodonta, który wcześniej wykona wymagane zdjęcie RTG zębów i odlew gipsowy (inaczej tzw. wycisk zębów) pozwalający na indywidualne dopasowanie aparatu to wymogów pacjenta. Aparatów ruchomych nie stosuje się w przypadku osób dorosłych, u których leczenie wymaga większego i dłuższego działania – wtedy warto zastosować aparat stały.
NIELECZONE WADY ZGRYZU – POWIKŁANIA!
Nieleczone wady zgryzu mogą powodować również nieprzyjemne zmiany w obrębie samej jamy ustnej. Zmiany te to np. kruszenie się zębów, próchnicę, przygryzanie policzków, kłopoty utrzymaniem higieny języka. Wada zgryzu jest też widoczna – zmienia wyraz twarzy, tworzy jej asymetrię. W niektórych sytuacjach powoduje wysunięcie brody do przodu lub odwrotnie – jej cofnięcie.
