Homocysteina

Homocysteina – normy we krwi, podwyższony poziom, leczenie

Homocysteina (w skrócie – Hcy) należy do grupy aminokwasów. Jest organicznym związkiem, który odpowiada za … Nadmiar tego składnika we krwi może stanowić jedną z przyczyn miażdżycy (obok cholesterolu).

JAKIE SĄ NORMY HOMOCYSTEINY WE KRWI?

W przypadku homocysteiny jej ilość w osoczu krwi u człowieka powinna mieścić się w granicach do 7 – 10 mol/l. To stężenie jest bezpieczne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wynik powyżej 15 mol/l jest uznawany za nieprawidłowy. Wartości podwyższone (w granicach 11 – 13 mol/l) są uznawane na zagrażające, z powodu zagrożenia uszkadzaniem komórek śródbłonka w naczyniach krwionośnych. Wyniki 20 – 30 mol/l homocysteiny (i powyżej) świadczą o hiperhomocysteinemii i są zagrażające zdrowiu oraz życiu pacjenta.

PRZYCZYNY ZWIĘKSZANIA POZIOMU HOMOCYSTEINY (HIPERHOMOCYSTEINEMIA)

Poziom homocysteiny może wzrosnąć z powodu mutacji genu MTHFR (reduktaza metylenotetrahydrofolianowa). W prawidłowych warunkach jest to gen, który jest odpowiedzialny za utrzymanie prawidłowego stężenia homocysteiny w osoczu krwi. W przypadku nastąpienia uszkodzenia MTHFR dochodzi do zaburzeń pracy organizmu. W konsekwencji dochodzi do nieprawidłowośći we wchłanianiu kwasu foliowego. Z tego powodu homocysteina traci możliwość przekształcania się w metioninę (organiczny związek chemiczny).

Nadmierne nagromadzenie homocysteiny we krwi nazywa się hiperhomocysteinemią. Powoduje przede wszystkim uszkadzanie żyły. Wówczas wzrasta znacząco zagrożenie rozwój miażdżycy lub też choroby zakrzepowej. Obecność takich czynników jak witaminy z grupy B (zwłaszcza B 6 oraz B 12) a także kwasu foliowego (zwykle konieczne dostarczanie w postaci suplementów) pomaga przywrócić homoeostazę i utrzymywać właściwy poziom homocysteiny we krwi.

Innymi przyczynami hiperhomocysteinemii są:

  • zaburzenia spowodowane mutacją genu syntazy cystationinowej (homocysteina łącząc się z seryną tworzy cystationinę oraz wodę) powodujące zaburzenia katabolizmu homocysteiny;
  • przyjmowanie określonych laków, jak na przykład: leki neurologiczne, np. fenytoina (antagonista kwasu foliowego), karbamazepina, leki-donory NO (odpowiedzialne za inaktywację syntazy metioniny), leki stosowane w onkologii (np. metotreksat – antagonista kwasu foliowego) czy też leki zawierające teofilinę (antagonistę witaminy B 6, występuje w śladowych ilościach m.in. w ziarnach kakao oaz w liściach herbaty);
  • choroby takie jak: przewlekła niewydolność nerek, białaczka limfoblastyczna, rak jajnika lub sutka, niedokrwistość Addisona-Biermera spowodowany przez niedobór czynnika Castle’a przyczyniający się do niedoboru witaminy B 12, niewydolność tarczycy, łuszczyca;
  • przeszczep narządu (powoduje spadek stężenia witaminy B 6 oraz kwasu foliowego);
  • paleniem tytoniu;
  • nadużywanie alkoholu.

SPOSOBY NA OBNIŻANIE POZIOMU – HOMOCYSTEINA

Nadmiar homocysteiny musi być zmniejszany pod ścisłą kontrolą lekarską. Przyjmowanie znacznych ilości kwasu foliowego w przypadku mutacji w genie MTHFR paradoksalnie nie przynosi oczekiwanych rezultatów. W hiperhomocysteinemii może powodować jeszcze większe zaburzenia. Konieczne jest dostarczanie tego składnika w formie tzw. metylowanej (przetworzonej, lepiej wchłanianej przez organizm). Przed przepisaniem suplementacji przez lekarza, konieczne jest przeprowadzenie badań genetycznych w kierunku ustalenia czy następuje mutacja genu MTHFR.

DIAGNOSTYKA W PRZYPADKU PODEJRZENIA HIPERHOMOCYSTEINEMII

W diagnostyce hiperhomocysteinemii (obok analizy poziomu homocysteiny) stosuje się metodę sprawdzającą czy istnieje mutacja genu MTHFR. Do tego celu pobierana jest próbka krwi lub wymaz z błony śluzowej (z wnętrza jamy ustnej a dokładniej z policzka). Obecnie znalezienie ośrodka zdrowia, w którym przeprowadza się takie badanie jest bardzo łatwe. Koszt badania wynosi około 300 – 500 zł (badania pakietowe wraz z innymi czynnikami).

KONSEKWENCJE ZANIEDBANIA W OBNIŻANIU POZIOMU HOMOCYSTEINY

W przypadku poważnych zaniedbań w leczeniu nadmiernej ilości homocysteiny w organizmie, może dojść do powstania miażdżycy. W tej chorobie dochodzi do częściowego lub całkowitego zatkania światła naczynia krwionośnego. Powoduje to nadmierne nagromadzenie cholesterolu lub homocysteiny.

Zmiany miażdżycowe w przypadku zaniedbania ich leczenia we właściwym momencie mogą w konsekwencji doprowadzić do zawału serca lub udaru niedokrwiennego mózgu.

PRZECIWDZIAŁANIE CHOROBOM Z POWODU NADMIERNEJ ILOŚCI HOMOCYSTEINY W ORGANIZMIE

Profilaktyka homocysteinemii – poza diagnostyką kierunkową w przypadku podejrzeń nadmiaru składnika we krwi oraz leczeniem w postaci suplementacji kwasem foliowym – opiera się w szczególności na stosowaniu właściwej diety.

Składniki najbardziej szkodliwe (które powodują zwiększanie poziomu zarówno cholesterolu, jak i homocyseiny) to:

  • tłuste sery,
  • czerwone mięso,
  • słodycze.

Warto wprowadzić zdrowe zamienniki, jedząc pokarmy z właściwą ilością kwasu foliowego, takie jak:

  • kapusta,
  • sałata,
  • brukselka,
  • brokuły,
  • groch,
  • fasola,
  • pomarańcze,
  • banany.

Dzięki odpowiedniemu poziomowi kwasu foliowego poziom homocysteiny we krwi zostaje właściwie regulowany. Zapobiega to uszkadzaniu naczyń krwionośnych przez jego nadmiar.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *