Różyczka bezobjawowa to charakterystyczna choroba zakaźna która w odróżnieniu od standardowej różyczki nie powoduje wyprysku skórnego. Główną odpowiedzialności za jej wywołanie ponosi wirus z rodziny Togaviridae. Najczęściej można go znaleźć w wydzielinie z nosa i gardła, we krwi, w kale i moczu. Występuje sezonowość zachorowań w okresie przełomu zimowo-wiosennego.
Różyczka bezobjawowa – przyczyny
Różyczka najczęściej kojarzy się z chorobą wieku dziecięcego. Może ona jednak wystąpić również u dorosłych. W przypadku kiedy do zakażenia wirusem różyczki dojdzie u kobiety ciężarnej, może on wywołać bardzo groźne skutki dla płodu. Człowiek jest jedynym gospodarzem wirusa różyczki, który rozprzestrzenia się drogą kropelkową lub przez łożysko.
Różyczka bezobjawowa, to co odróżnia ja od standardowej różyczki to brak występowania czerwonych krostek i podwyższonej temperatury. Co to oznacza? Otóż wskazuje to na infekcję wtórną, występującą u kobiet, które już przechodziły różyczkę lub szczepiły się przeciwko tej chorobie. W przypadku infekcji wtórnej jedynym symptomem różyczki mogą być powiększone węzły chłonne.
Czynnikiem wywołującym chorobę jest wirus różyczki należący do grupy RNA-wirusów. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, czyli wtedy kiedy osoba zakażona wirusem, kaszle lub kicha w naszym towarzystwie. Dzieje się tak dlatego, że wirus jest obecny w wydzielinie śluzowej jamy ustnej i nosa. Okres od „złapania” wirusa do pojawienia się objawów wynosi zwykle około dwóch do trzech tygodni.
Różyczka bezobjawowa – objawy
Wśród najbardziej charakterystycznych objawów towarzyszących różyczce bezobjawowej wymieniamy miedzy innymi zróżnicowane w formie nasilenia bóle głowy, mięśni oraz poczucie ogólnego rozbicia. Następnie może wystąpić wzrost temperatury ciała i powiększenie węzłów chłonnych w okolicy karku. Standardowo w przypadku różyczki wysypka ma charakter różowych drobnych plamek i najpierw pojawia się na twarzy. Dopiero później przechodzi na resztę ciała. Wysypka zanika po kilku dniach nie pozostawiając śladów. W różyczce bezobjawowe brak jest tych znamiennych zmian zauważalnych na ciele.
Osoba, która w przeszłości chorowała na różyczkę może ponownie zostać zainfekowana wirusem. W tym wypadku na ogół objawy w postaci wysypki się nie pojawiają, ale wirus krąży w organizmie i może wywołać wiele szkód, zwłaszcza u kobiety ciężarnej. Na szczęście ponowne zakażenia zdarzają się stosunkowo rzadko, a i w takim wypadku tylko mniej więcej w 5 % przypadków zakażony zostanie płód.
Różyczka bezobjawowa – leczenie
Bardzo ważną rolę odgrywają badanie przed ciążą. Dlatego w celach profilaktycznych zaleca się wykonanie testu określający wskaźnik IgG. Należy odczytywać go w następujący sposób:
– IgG (-), IgM (-) oznacza w praktyce brak kontaktu z chorobą. Pacjentka nie jest odporna na wirusa różyczki i możliwe jest zakażenie. Przez trzy miesiące po szczepieniu nie wolno zajść w ciążę. Zaleca się w szczególności wykonanie szczepień ochronnych.
– IgG (+), IgM (-) oznacza, że osoba zetknęła się z wirusem już wcześniej i jest to późna faza toczącego się zakażenia lub przeciwciała pochodzą z zakażenia dawno przebytego. Niezwykle ważne jest odróżnienie tych dwóch sytuacji. Jeśli miano przeciwciał wzrośnie, oznacza to że jest to przewlekła faza zakażenia (należy stosować leczenie). Jeżeli miano przeciwciał spadnie lub nie zmieni się, zakażenie różyczką zostało już przebyte i osoba taka ponownie nie zachoruje.
– IgG (+), IgM (+) oznacza, że było zakażenie różyczką. Należy rozpocząć leczenie i nie zachodzić w ciążę przez przynajmniej trzy miesiące.
Jedną z najskuteczniejszych form zapobiegania chorobie są szczepienia ochronne zalecane w szczególności także kobietom planującym zajście w ciąże.
Kalendarz szczepień przewiduje w 13-14 miesiącu życia wykonanie szczepienia dziecka przeciwko różyczce. Szczepionka chroni przed zachorowaniem przez okres 10 lat, dlatego dziewczynki w wieku 13 lat są powtórnie szczepione. Warto wiedzieć, że różyczka przebyta w dzieciństwie uodparnia na wirusa przez całe życie.
Różyczki u dzieci w zasadzie się nie leczy, ponieważ choroba ma lekki przebieg, a powikłania zdarzają się niezmiernie rzadko. Leczenie zazwyczaj polega na złagodzeniu objawów towarzyszących różyczkę. Czasami tylko podaje się leki przeciwgorączkowe, gdy maluch ma podwyższoną temperaturę ciała. Konieczna jest wizyta u lekarza specjalisty gdyż to właśnie on musi postawić ostateczną diagnozę. Jeśli podejrzenie się potwierdzi, dziecko przez kilka dni powinno zostać w domu. Przy zbijaniu gorączki mogą pomóc zimne okłady na czoło.
Bardzo niebezpieczna jest różyczka w okresie ciąży która może powodować poronienia lub wady wrodzone u płodu, takie jak: głuchota, upośledzenie wzroku, upośledzenie umysłowe.
Na szczęście dzięki osiągnięciom współczesnej medycyny i opracowaniu szczepionki ryzyko zachorowania można bardzo znacznie ograniczyć, a co za tym idzie uchronić dziecko przed powikłaniami. Aby jednak było to możliwe należy odpowiednio wcześniej zasięgnąć porady lekarza.
