Jadowite pająki budzą grozę swoim wyglądem. Co więcej, u osób, które są wrażliwe i cierpią na arachnofobię, mogą nawet doprowadzić do ataku serca. Jednakże to nie wyglądu należy się obawiać. Ukąszenie spowodowane przez takiego pajęczaka może doprowadzić do poważnych problemów ze zdrowiem, a nawet śmierci.
Największym niebezpieczeństwem, które może nas dotknąć po ukąszeniu pająka, który żyje w Polsce to reakcja alergiczna. Oczywiście ona także bywa groźna, ponieważ w niektórych sytuacjach może wywołać wstrząs anafilaktyczny. Jednakże takie sytuacje zdarzają się rzadko.
W większości przypadków ukąszenie przez rodzimego pająka (a także większość egotycznych) nie pozostawia śladów. Chyba że określona osoba spotka się z którymś z jadowitych pająków, który uciekł z hodowli bądź został przetransportowany do Polski w pudle z bananami.
Mimo tego, że pająk najczęściej nie atakuje, lecz się broni, na przykład, gdy ulegnie przygnieceniu (wyjątkiem są ptaszniki), to jednak zdarzenia, w których pająki są odkrywane w polskich supermarketach są coraz częstsze.
Jadowite pająki – czym grozi ukąszenie?
Podkreślić należy fakt, że każdy pająk produkuje jad, jednakże substancja pochodząca tylko z 3 procent znanych gatunków pająków jest szkodliwa dla człowieka.
Wymienia się trzy rodzaje jadu pająków:
- wyróżnia się neurotycznością, gdyż atakuje układ nerwowy, a także może przyczynić się do paraliżu,
- jest hemolityczny, gdyż uszkadza czerwone krwinki oraz naczynia krwionośne,
- cytotoksyczny, gdyż doprowadza do powstania ran, które są trudne do wygojenia i czasami wymagają przeszczepów.
Jad niektórych pająków, na przykład należących do rodziny Sicarius jest połączeniem wszystkich wyżej wymienionych cech.
To czy ukąszenie jest śmiertelne, czy doprowadzi jedynie do nieprzyjemnych symptomów, które z czasem przeminą, uzależnione jest jednakowo od gatunku oraz od osoby, która została ukąszona. Podkreślić należy fakt, że na rezultaty działania jodu, a także zawartych toksyn doprowadzają do silniejszych reakcji u dzieci.
Jadowite pająki – co należy zrobić, gdy dojdzie do ukąszenia?
Człowiek, który doznał ukąszenia przez pająka, musi niezwłocznie udać się do szpitala, gdzie otrzyma surowicę przeciwjadową. W tym przypadku bardzo duże znaczenie ma czas. Zaatakowane przez jad tkanki mogą zacząć obumierać, co może nawet doprowadzić do amputacji kończyny.
Wówczas trzeba wezwać pogotowie i zabezpieczyć pająka. To pomoże zidentyfikować sprawce i lepiej przeprowadzić proces leczniczy.
Rozwiązaniem, który wpłynie na opóźnienie wchłaniania jadu, jest ułożenie się na ziemi (wolniejsze krążenie krwi) oraz wypicie czegoś ciepłego.
Opaska uciskowa na pokąsaną kończynę należy założyć tylko w sytuacji, gdy transport do szpitala przed upływem dwóch godzin jest niemożliwy. Po upływie tego czasu ranę trzeba lekko naciąć, rozchylić, a następnie odessać jad, na przykład wykorzystując rozgrzany i przyłożony do skóry niewielki kieliszek.
Jadowite pająki – najgroźniejsze gatunki
Wymienia się następujące gatunki pająków, których ukąszenie może przyczynić się do bardzo poważnych problemów:
- ptasznik australijski – jego naturalnym środowiskiem jest Australia. Jest duży i ma barwę brunatnoczarną Jest najbardziej aktywny o zmierzchu, a także w nocy. Sieci tych pająków charakteryzują się kształtem lejka. Pająk ten czeka na swoje ofiary przy węższym wylocie lejka. Ten gatunek jest bardzo uparty i potrafi długo gonić swoją ofiarę. Szczękoczułki pająka mogą nawet przebić buty ze skóry. W jadzie zawarte są związki, które atakują układ nerwowy. Ukąszenie tego pajęczaka bardzo często kończy się śmiertelnie.
- wałęsak brazylijski – występuje na obszarze Ameryki Południowej. Jego długość sięga nawet 5 cm. Rozstaw nóg wynosi do 15 centymetrów. Ukąszenie tego pajęczaka może zabić dorosłego człowieka. Co więcej, jest bolesne, przyczynia się do mdłości, drgawek, skurczy, wymiotów. W miejscu ukłucia może powstać obrzęk. Jad pająka może wywołać u mężczyzn długotrwałą erekcję, która niestety jest bolesna. Odpowiada za to białko zawarte w jadzie, określane jako Tx2-6, które doprowadza do zwiększenia ciśnienia krwi. W związku z tym jad jest badany jako potencjalny preparat na erekcję.
- ptasznik zdobiony – osiąga długość do 25 centymetrów. Ma bardzo piękną barwę i jest niezwykle groźny. Jad przyczynia się do bardzo silnych skurczy.
- czarna wdowa – jest to gatunek, który żyje na obszarze Stanów Zjednoczonych, Kuby, na Hawajach oraz Bermudach. Pajęczak jest niewielki. Ofierze wstrzykuje jad, który nie spowoduje śmierci dorosłego człowieka, jednakże przyczynia się do nieprzyjemnych symptomów, takich jak skurcze mięśni klatki piersiowej, które utrudniają oddychanie oraz powodują niezwykle bolesne skurcze mięśni brzucha, mogą się one utrzymywać nawet dwie doby po ukąszeniu.
Jadowite pająki
- sicarius – te pająki żyją w Afryce, a także Ameryce Południowej na obszarach pustynnych. Potrafią nawet rok przeżyć bez wody. Zakopują się w piasku i przystępują do nagłego ataku ofiary. Jad tych pająków przyczynia się do porażenia układu nerwowego, uszkodzenia czerwonych ciałek krwi, a także uszkodzenia komórek oraz narządów wewnętrznych. Podkreślić należy fakt, że może doprowadzić do śmierci w ciągu 24 godzin.
- pustelnik chilijski – można go spotkać w USA oraz Ameryce Południowej. Na grzbiecie wyróżnia się charakterystycznym znakiem mającym kształt skrzypiec. Pająk ten ma trzy pary oczu. Jad doprowadza do rozległej martwicy tkanek, która może spowodować śmierć ofiary.
- latrodectus hasselti – żyje w Azji oraz Australii. Osiąga małe rozmiary. W jadzie znajdują się neurotoksyny. Atakują najczęściej samice. Ukąszenia są bolesne, mogą zakończyć się skurczem mięśni, silnym bólem oraz stanami wymiotnymi.