Skaleczenie to zakończenie ciągłości tkanki skórnej, jakie występuje w efekcie zranienia. Właściwe dezynfekowanie powstałych w tenże sposób ran pozwoli z nich wyeliminować wszystkie zabrudzenia oraz bakterie. Ma także ważne znaczenie w gojeniu się przeróżnego typu uszkodzeń.
Odróżnijmy na starcie rany cięte od skaleczeń
W obu wypadkach mamy do czynienia z krwawieniem. Przyjmijmy jednakże do wiadomości, iż, rozcięta skóra jest powierzchnią dużą oraz mocną. W większości składa się z włókien kolagenowych. Kolagen jest jedną spośród największych form białkowych, jakie spotykamy w naturze. Chociażby małe przerwanie owej formy oraz odżywiających ją naczyń włosowatych wywołuje krwawienie. W wypadku małych ran ciętych oraz zadrapań mówimy o skaleczeniach. Kiedy linia cięcia jest duża oraz głęboka, natomiast krwawienie duże – mamy ranę! Traktujemy ranę, jako nagły wypadek!
Typy ran
Obtarcie naskórka
Do starcia naskórka dochodzi zwykle poprzez niezbyt mocny nacisk ciężkiego, nieostrego urządzenia, upadek lub uderzenie o twarde, szorstkie podłoże. Rana jest płytka, uszkodzeniu podlega jedynie wierzchnia powłoka skóry. Nie trzeba jednakże ignorować małych uszkodzeń skóry, gdyż mogą one być podstawą zarażeń ropnych.
Rana cięta
Rana cięta pojawia się wskutek działania na skórę głębokiego, tnącego przedmiotu, w formie szkła, tasaka bądź brzytwy. Brzegi oraz ściany rany są gładkie i pełne. Krwawienie z takiej rany jest zwykle niezwykle duże, natomiast krew wychodząca z rany eliminuje zabrudzenia. Rana cięta goi się zazwyczaj dobrze, natomiast zagrożenie zarażenia jest niewielkie.
Rana kłuta
Właściwości rany kłutej są podobne do rany ciętej. Rana kłuta występuje wskutek uszkodzenia ostrym, dużym oraz wąskim narzędziem, jak: gwóźdź, widły, nóż, bagnet itp. Zewnętrzny otwór jest niewielki, tymczasem kanał drążący może być duży. Przedmioty owe wbijają się często głęboko w tkanki oraz mogą wywołać duże naruszenia wewnętrzne.
Jak goi się rana?
Jeśli rana jest niewielka oraz czysta (dotyczy to ran ciętych) może zagoić się poprzez rychłozrost (brzegi rany składają się). W wypadku ogromnych uszkodzeń skóry mechanizm leczenia zaczyna się od powstawania w dnie rany bądź uszkodzenia tzw. ziarniny ze zbudowanych poprzez fibroblasty naczyń krwionośnych. Takie gojenie rany potrzebuje dokładnej pielęgnacji z naszej strony. W wypadku ciężko gojących się ran przeważnie zostaje blizna. Jej wyeliminowanie lub nawet zmniejszenie jest dosyć skomplikowane, natomiast w poniektórych wypadkach niewykonalne.
Skaleczenia niewielkie
Skaleczenie to każde zakończenie ciągłości tkanki skórnej. Może powstać na skutek elementów mechanicznych, fizycznych, chemicznych bądź biologicznych. W wypadku zwykłych zranień, gdzie miejsce powstawania rany jest stosunkowo niedostatecznie ukrwione, natomiast rana mała bez dużego krwawienia i dosyć płytka, istotne jest, żeby właściwie oczyścić ranę.
Należałoby ją odpowiednio obejrzeć, przy właściwym świetle, po to, żeby sprawdzić czy w ranie nie zostały kawałki szkła, piachu lub pozostałych ciał obcych oraz zabrudzeń. Uszkodzone miejsce można spłukać pod zimną wodą, starając się przepłukać z rany zabrudzenia. W ranie nie można drapać igłami, wyciągać głęboko wbitych ciał obcych itp. W takim wypadku oraz konieczności powinniśmy natychmiast odwiedzić specjalistę. Po umyciu rany przy wykorzystaniu wody należy ją wysuszyć jałową gazą. Przyłożenie gazy do rany trochę zatrzyma krwawienie. Potem ranę należy oczyścić wodą utlenioną bądź innym środkiem dezynfekcyjnym.
Oczyszczanie się rany
Stan zapalny jest następną istotną odpowiedzią na zakończenie ciągłości tkanek skóry. Powoduje go duże wytwarzanie hormonów tkankowych z grupy prostaglandyn ( prostacykliny, prostaglandyny A, D i E). W obszarze rany składają się immunologiczne komórki zapalne – granulocyty oraz limfocyty. Dookoła rany pojawia się rumień, obrzęk, ból oraz lokalnie podniesiona temperatura. Stan zapalny rozszerza lokalne naczynia, co umożliwia przenikanie do rany ogromnym komórkom immunologicznym makrofagom i fibroplastom (komórkom reperatorom tkanki łącznej) Komórki immunologiczne czyszczą ranę z pozostałości tkankowych, zakrzepów naczyniowych i z patogennych bakterii.
Jak leczyć skaleczenia oraz małe rany?
Wypadki zdarzają się każdemu. Chociażby małe rany, takie jak skaleczenia lub zdarta skóra, należałoby traktować poważnie oraz właściwie je opatrywać. Właściwe leczenie rany znaczy podejście holistyczne, więc nie należy zapominać o powiadomieniu specjalisty o określonych przyczynach powstawania rany. Ważne jest, żeby przed rozpoczęciem przebiegu leczenia przekazać specjaliście dane o każdych elementach mogących negatywnie oddziaływać na mechanizm gojenia się rany, jak występujące jednocześnie dolegliwości (np. cukrzyca, miażdżyca) bądź niekorzystny ogólny stan zdrowia. Po efektywnym zbadaniu oraz analizie rany specjalista zacznie miejscowe leczenie rany, obejmujące przeciwdziałanie oraz kontrolę infekcji rany, wspieranie rozwoju zdrowej ziarniny oraz epitelializację i zamknięcie rany.
