Geek syndrom jest potocznie używanym określeniem objawów zespołu Aspergera u osób, które wykazują zamiłowanie do matematyki oraz wszelkich tworów technologii. Osoby te wykazują się ponadprzeciętną inteligencją i często posiadają cechy związane ze stereotypową wizją typowego informatyka czy naukowca – bywają wyalienowane i zamknięte w sobie, a osoby z ich otoczenia nierzadko mówią o nich, że mają „swój świat”.
Innym określeniem, używanym do określenia takich osób jest rzeczownik „nerd”. Termin ten ma bardzo podobne znaczenie i zwykle jest stosowany naprzemiennie, choć między geekiem a nerdem można wyznaczyć niewielkie różnice. W niewielu przypadkach, bywa, że geek pasonuje się czymś innym niż nauki ścisłe i komputery. Mogą to być książki lub filmy. Natomiast nerd nie wykazuje żadnego zainteresowania innymi dziedzinami.
Geek syndrom – kogo to dotyczy?
Geek syndrom o wiele częściej dotyczy mężczyzn. Kobiet dotkniętych tą przypadłością jest kilkakrotnie mniej, jednak ich umiejętności są zdecydowanie rzadziej dostrzegane i doceniane. Zaburzenie to często można zaobserwować wśród osób, których przynajmniej jedno z rodziców pracuje w branży naukowej lub komputerowej. Osoby z geek syndrom w prawie wszystkich przypadkach wykazują zainteresowanie naukami ścisłymi. Osoby te mają problemy z relacjami interpersonalnymi – są wycofane i z trudnością podejmują rozmowy na inny temat niż ich pasja. Godzinami mogą dyskutować o najnowszym oprogramowaniu ich kompuera, jednak gdy zostanie z nimi podjęty temat dotyczący codziennego życia zaczynają się nieco zatracać.
Geek syndrom – objawy
Objawy geek syndrom mają dużo wspólnego z objawami występującymi przy zespole Aspergera. Dotkniętych tymi dolegliwościami łączy mechaniczne postrzeganie świata – osoby te wolą tłumaczyć wszystko naukowymi teoriami, nie zważając na ludzkie postępowanie. Osoby te obsesyjnie skupiają się na jednym obszarze swojego działania, zatracając się w nim niemal całkowicie. Przykładają sporą uwagę do detali.
Relacje z innymi ludźmi są dla nich sporym wyzwaniem. Zarówno cierpiący na zespół Aspergera jak i na geek syndrom mają problemy z wyłapywaniem ironii oraz aluzji. Wyzwanie stanowi dla nich także odczytywanie gestów i mimiki swojego rozmówcy. Mają kłopoty z dystansem do siebie i raczej nie potrafią z siebie żartować. Preferują krótkie i rzeczowe komunikaty. Osoby te zamykają się w swoim świecie, co powoduje że otoczenie postrzega ich jako dziwaków. Są pochłonięte swoimi zainteresowaniami i często odrywają się od otaczającej ich rzeczywistości.
Jednak w przypadku geeków objawy te nie mają aż takiego nasilenia jak u osób dotkniętych zespołem Aspergera. Często można traktować je po prostu jako cechy ich charakterów. Dopóki znacznie nie utrudniają funkcjonowania nie trzeba traktować ich w kategorii choroby. Nierzadko cechy te traktowane są jako zalety geeków. W branży komputerowej lub matematycznej opanowanie i umiejętność skupienia się na jednej rzeczy oraz jej detalach jest bardzo pożądane i sprawia że osoby posiadające geek syndrom są dzięki nim chwalone i doceniane.
Geek syndrom – badania naukowe
Istnieje kilka badań, które wskazują na to, że osoby ze ścisłymi umysłami częściej wykazują cechy autystyczne związane z zespołem Aspergera. Jednym z nich jest badanie przeprowadzone w 2001 roku. Eksperyment ten został przeprowadzony na czterech grupach osób: studentach Cambridge, niestudiujących dorosłych, chorych ze zdiagnozowanym zespołem Aspergera oraz zwycięzcach Brytyjskiej Olimpiady Matematycznej. Zostali oni poproszeni o wypełnienie kwestionariusza Ilorazu Spektrum Autystycznego, który pozwala określić stopień, w jakim dana osoba wykazuje cechy autystyczne. Skala tego testu to 0-50. Wyniki testów przedstawiały się następująco:
Wśród studentów najwyższe wyniki uzyskali studenci kierunków matematycznych oraz informatycznych. Ich wyniki wynosiły 19,5 – 21,5. Średnia wszystkich studentów Cambridge wynosiła 17,6. Studenci kierunków humanistycznych osiągali wyniki zbliżone do ogólnej średniej.
Zwycięzcy olimpiady matematycznej osiągali wyniki oscylujące wokół 24 punktów.
Badanie wyłoniło również kilka osób z wynkiem 32. Wszyscy z nich studiowali kierunki ścisłe lub zajmowali się czymś powiązanym z tą dziedziną.
W Holandii również zostało przeprowadzone podobne badanie. Objęto nim ponad 62 tysiące dzieci z trzech miast. W jednym z nich pracownicy przemysłu komputerowego stanowili 30% społeczeństwa. W tym mieście stwierdzono 229 przypadków zaburzeń autystycznych na 10 000 badanych. Dla porównania w pozostałych miastach wyniki były około czterokrotnie niższe.
Brytyjskie badania potwierdzają, że geek syndrom, zespół Aspergera oraz inne zaburzenia na podłożu autystycznym znacznie częściej dotykają osoby o ścisłym umyśle. Natomiast badania przeprowadzone przez holenderskich naukowców pokazują, że geny mają duży wpływ na rozwój tych symptomów – w mieście, w którym mieszkało najwięcej osób zajmujących się komuterami, było najwięcej dzieci wykazujących objawy różnych odmian autyzmu.
