Choroby serca – serce jest jednym z najważniejszych narządów w organizmie. Pełni wiele istotnych funkcji, można powiedzieć, że „napędza” cały organizm. Narząd ten tłoczy krew do wszystkich innych organów, takich jak: mózg, wątroba, nerki itd, dzięki czemu są one zaopatrywane w tlen, który jest niezbędny do prawidłowego przebiegu wszystkich procesów życiowych.
Kiedy praca serca zostaje nagle zaburzona poprzez chorobę, zdolność tego narządu do pompowania krwi zmniejsza się, przez co wszystkie tkanki otrzymują mniejszą ilość tlenu i nie są wystarczająco odżywione. W następstwie takiej sytuacji może dojść do zaburzeń funkcjonowania całego organizmu.
Dlatego ważne jest, by nie dopuszczać do chorób serca, minimalizować ryzyko ich powstawania, a jeżeli już okaże się, że doszło do zachorowania, to należy niezwłocznie podjąć leczenie. Jak zapobiegać, rozpoznawać i leczyć choroby serca? Na te pytania odpowie Państwu niniejszy artykuł.
Choroby serca
Wyróżnia się następujące choroby serca:
- choroba niedokrwienna serca
- arytmia, czyli zaburzenia rytmu serca (np. migotanie przedsionków lub komór, torsade de points, itd.)
- zawał serca
- ubytek przegrody międzyprzedsionkowej
Choroba niedokrwienna serca
Inaczej nazywana jest dusznicą bolesną, dławicą sercową lub chorobą wieńcową. Charakterystycznym jej objawem są napady bólowe w okolicy serca, spowodowane utrudnieniem przepływu krwi przez naczynia wieńcowe co następuje w wyniku zmniejszenia drożności tych naczyń. Stan ten występuje u osób cierpiących na miażdżycę (blaszki miażdżycowe czyli złogi tłuszczu odkładają się w tętnicach i zwiększając swoją objętość prowadzą do zwężania się światła naczyń krwionośnych co utrudnia i spowalnia przepływ krwi.
Efektem tego jest niedostateczne odżywienie i dotlenienie serca, przez co zostaje zaburzona jego praca). W tym przypadku ból promieniuje do lewego barku, do lewej żuchwy, występuje zazwyczaj po dużym wysiłku i ustaje w spoczynku. Leczenie: farmakologiczne.
Arytmia
Arytmia to zaburzenie pracy serca. Jest to stan, w którym serce pracuje zbyt szybko, zbyt wolno lub nieregularnie. Arytmia nie jest groźna pod warunkiem, że częstotliwość pracy serca nie zmienia się drastycznie i jest kontrolowana. Zdarzają się przypadki arytmii zagrażającej życiu.
Są to stany, w których serce pracuje na tyle wolno lub szybko, że może to doprowadzić do zatrzymania się pracy serca (nagłe zatrzymanie krążenia, tzw. NZK). Groźne zaburzenia rytmu serca to np:
- migotanie/trzepotanie komór/przedsionków
- częstoskurcz komorowy
- bradykardia
Arytmia może występować tylko napadowo, ale może mieć również charakter przewlekły. Może być wrodzona lub nabyta w trakcie życia na skutek zwyrodnień mięśnia sercowego, jego wad wrodzonych lub innych chorób serca. Prawidłowa praca serca u dorosłego zdrowego człowieka powinna mieścić się w granicach 60-100 uderzeń na minutę.
Stan, w którym serce bije wolniej niż 60 ud./min. nazywa się bradykardią, a gdy uderzenia przekraczają 100/min., mówimy o tachykardii. W momencie zauważenia, że serce bije nieprawidłowo, nieregularnie w momencie spoczynku należy zgłosić się do lekarza, ponieważ najprawdopodobniej będzie to arytmia wymagająca leczenia farmakologicznego.
Zawał serca
Zawał serca jest to stan, w którym dochodzi do martwicy komórek mięśnia sercowego na skutek zamknięcia światła tętnicy wieńcowej. W sytuacji kiedy krew nie może przedostać się przez zamkniętą tętnicę wieńcową, serce zostaje pozbawione tlenu i substancji odżywczych, wobec czego po prostu obumiera. Umiejscowienie zawału jest zależne od tętnicy, która zaopatruje w krew dany obszar serca.
Przyczyną zawału może być także zwężenie tętnicy wieńcowej na skutek stresu, przedawkowania leków lub narkotyków, ale również powodem tego może być wrodzona wada tętnic. Zawał często spotyka osoby chorujące na dusznicę bolesną i miażdżycę. Objawy są podobne jak w przypadku dusznicy bolesnej, jest to duszący, piekący, uciskający ból w klatce piersiowej, promieniujący do lewego barku, lewej żuchwy, do lewej łopatki, trwający ponad 20 minut, przeważnie nie ustępuje po podaniu nitrogliceryny.
W przypadku wystąpienia takiego bólu należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe i wdrożyć leczenie kardiologiczne. Leczenie w przypadku zawału serca obejmuje podanie środków farmakologicznych (nitrogliceryna, tlen, aspiryna, morfina). Zapobieganie: odpowiednia dieta (niskotłuszczowa), aktywność fizyczna i ograniczenie używek.
Ubytek przegrody międzyprzedsionkowej
Jest to wrodzona wada serca, będąca następstwem nieprawidłowego tworzenia się przegrody międzyprzedsionkowej w okresie życia płodowego. Ubytek w przegrodzie powoduje lewo-prawy przeciek krwi i zwiększony przepływ płucny. Konsekwencją nieleczonej wady mogą być zatory, przerost prawego przedsionka i prawej komory, a także zaburzenia rytmu w obrębie przedsionka.
Choroba ta nie daje jasnych i konkretnych objawów we wczesnym dzieciństwie. Jedynym sygnałem mogą być częste zakażenia układu oddechowego i duszności w momencie wysiłku fizycznego. W późniejszych fazach rozwoju choroba może zacząć objawiać się prawokomorową niewydolnością krążenia i zaburzeniami rytmu na poziomie przedsionków. Jedynym sposobem leczenia w tym przypadku jest zabieg chirurgiczny polegający na zaszyciu ubytku.
