Leki przeciwbólowe Polacy uwielbiają i ochoczo wykupują zachęcani licznymi reklamami w mediach. Przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku warto jednak wiedzieć o nim coś więcej niż zasłyszany slogan reklamowy. Celem zażywania leków przeciwbólowych jest uśmierzenie bólu, najczęściej bólu głowy, zęba, czy kręgosłupa. Brak potrzeby posiadania recepty na lek przeciwbólowy sprawia iż nierzadko nadużywamy tego rodzaju farmaceutyków.
Warto wiedzieć
Gdy odczuwamy ból chcemy się go jak najszybciej pozbyć, tymczasem aby lek zadziałał warto jest go dobrze dopasować, również aby sobie nie zaszkodzić,a pomóc. Ból jest naturalnym człowiekowi uczuciem, jednak gdy staje się zbyt dokuczliwy chcemy go zmniejszyć.
Mimo wszystko nie powinniśmy wyzbywać się bólu całkowicie, bowiem ból wyzwala w naszym organizmie wiele pozytywnych dla zdrowia reakcji, gimnastykuje nasz układ odpornościowy i uodparnia ans na rozmaite bodźce. Bywa i tak, że ból jest chroniczny, przewlekły i odporny na działanie leków przeciwbólowych dostępnych bez recepty. Wówczas winniśmy się udać do specjalisty, bowiem ten rodzaj bólu może wróżyć poważne choroby.
Leki przeciwbólowe, według drabiny analgetycznej
W 1986 roku został stworzony przez WHO schemat stosowania leków przeciwbólowych. Zgodnie z nim dzieli się leki przeciwbólowe na trzy grupy z uwagi na stopień bólu. W pierwszym stopniu są to leki nieopoidowe, kolejno poidy i silne opoidy. W pierwszej grupie wyróżnia się leki niesteroidowe o działaniu przeciwzapalnym jak kwas acetylosalicynowy i aspiryna.
W tej grupie mieści się naproxen i ibuprofen, osobno klasyfikowany jest paracetamol. Są one wskazane do słabego bólu i są sprzedawane bez recepty, można je przyjmować bez wskazań lekarskich zgodnie z dawkami zalecanymi w ulotce.
Do słabych analgetyków wlicza się dihydrokodeinę, etylomorfinę, kodeinę czy tramadol, zaś do silnych opioidów m.i n. morfinę, fentantyl, oksykodon czy metadon. Te ostatnie stosuje się wyjątkowo w ciężkich przypadkach i pod ścisłą kontrolą lekarską np. w terapii nowotworowej.
Każdy lek działa inaczej
Nie tylko każdy lek przeciwbólowy działa inaczej ale i na każdego ten sam lek może działać różnie. Niewiedza w zakresie działania substancji aktywnych leku przeciwbólowego może powodować liczne skutki uboczne lub brak działania uśmierzającego ból. Co do zasady leki bez recepty są polecane na gorączkę, zwykły ból głowy itp. zaś leki słabe opoidy na bóle reumatyczne i nerwobóle.
Granica między grupami leków jest ruchowa i bardzo cienka, bowiem ibuprofen można sklasyfikować w oby grupach w zależności od zastosowanej dawki i rodzaju bólu. Z reguły najlepszym lekiem przeciwbólowym jest paracetamol, mogą stosować go dzieci, ciężarne, w zasadzie wszyscy. Popularna aspiryna niestety nie jest już tak bezpieczna, zaleca się ją zastępować ibuprofenem, który poza działaniem uśmierzającym ból ma działanie przeciwzapalne.
Działanie leku
Leki przeciwbólowe działają wokoło dwadzieścia minut od ich zażycia. Zalecaną dawką leków jest 200mg co około 4 godziny. W przypadku aspiryny leku tego nie powinny przyjmować osoby z chorobą wrzodową jak też dzieci i kobiety w okresie laktacji, cukrzycy i astmatycy.
Warto pamiętać o dawkowaniu gdyż przedawkowanie grozi skutkami ubocznymi, dotyczy to nie tylko jednorazowej dawki ale i przewlekłego stosowania leków. Czasem mogą pojawić się zaburzenia wzroku i słuchu, w skrajnych przypadkach drgawki, śpiączka i kwasica metaboliczna.
