Janowiec barwierski (Genista tinctoria) popularnie występuje na terenach nizinnych w Polsce. Spotkać go można tez w niższych partiach górskich. Porasta dziko całą Europę oraz Azję Mniejszą. Roślina przynależy do rodziny motylkowatych i zwana bywa też żółcidłem. Z uwagi na walory estetyczne jest również rośliną ozdobną, ogrodową.
Pochodzenie i charakterystyka – janowiec barwierski
Janowiec może przypominać lnicę. Posiada 60 centymetrowa łodygę o wzniesionych gałązkach i sztywnych pędach. Charakteryzują go liście podłużne o widocznych włoskach wzdłuż unerwienia. Jednak to kwiaty janowca zasługują na szczególną uwagę. Są barwy żółtej, zebrane w grona o kształcie motylkowatym. Owocami janowca są strąki 6-10 nasion o kształcie kulistym i kolorze brunatnym. Roślina jest żywicielem motyli. Może być przycinana. Do swej uprawy wymaga przepuszczalnej gleby oraz słonecznego stanowiska.
Surowiec leczniczy
Surowcem wykorzystywanym w zielarskie jest niezdrewniała, górna część łodygi podczas kwitnienia rośliny. Jako iż okres kwitnienia przypada na czerwiec oraz lipiec, również w tym czasie obywa się zbiór janowca, który potem służy homeopatii. Kolejno zebrane ziele wymaga suszenia w przewiewnym i zacienionym miejscu.
Dawniej roślina była wykorzystywana jako naturalny barwnik, od czego pochodzi nazwa barwierski. Janowiec służył barwieniu na żółto lub pomarańczowo. W zielu janowca występuje mnóstwo alkaloidów. To także bogate źródło flawonoidów w tym genistyny i genisteiny, ponadto zioło obfituje w garbniki, olejek eteryczny, gorycze i związki mineralne.
Wyjątkowe działanie cenione przez fitoterapeutów
Janowiec barwierski to doskonały środek moczopędny. Dzięki zwiększeniu parcia na pęcherz usuwa skutecznie nadmiar wody z organizmu, czyści drogi moczowe, oczyszcza z toksyn i przyspiesza przemianę materii. Pośrednio działa estrogennie z uwagi na zawartość genisteiny. Na uwagę zasługuje cytyzyna, jeden z alkaloidów który działa na układ nerwowy w sposób pobudzający.
W efekcie zwiększa ciśnienie krwi, pobudza układ oddechowy i wzmaga perystaltykę jelit. Wskazaniem do wsparcia terapii janowcem jest migotanie przedsionków, kołatanie serca, jak również tachykardia, czy nerwica serca. Ponadto janowcem leczy się gorączkę, zaparcia, podagrę i wiele innych schorzeń. Pomaga on tez na reumatyzm i przy zbyt obfitych miesiączkach. Działa na skąpomocz oraz schorzenia śledziony.
Skutki uboczne
Janowiec niestety może powodować działanie niepożądane. Do takich objawów mogą należeć wymioty oraz nudności, a także skurcze kloniczno-toniczne.
Zastosowanie
Wyciąg z rośliny pozytywnie oddziałuje na pęcherz i nerki, pomaga w obrzękach. Zalecany jest w leczeniu dny moczanowej oraz kamicy nerkowej. Stosowany jest też w zmianach skórnych na zewnątrz. Z uwagi na działanie oczyszczające poprawia kondycję skóry, zwłaszcza u osób palących tytoń, czy nadużywających alkoholu. Poza odwarem, kompresami z janowca spotkać można również nalewki janowcowe, jak tez nalewki wykonane wyłącznie z nasion janowca barwierskiego, pomocne na serce.
