Zwężenie ujścia zewnętrznego szyjki macicy – macica ogrywa kluczową rolę w układzie rozrodczym kobiet, to właśnie w niej zagnieżdża się zapłodniona komórka jajowa i rozwija się młody człowiek. U kobiet nie będących w ciąży ma kształt niewielkiej gruszki, o wymiarach około 7 na 4 centymetry, wraz z rozwojem dziecka może zwiększyć swoją objętość nawet kilkadziesiąt razy.
Macica składa się z trzech głównych części, to znaczy trzonu, cieśni oraz szyjki łączącej ten narząd z pochwą. Jest ona narażona, podobnie jak inne narządy, na liczne choroby, z których część może powodować niepłodność, a nawet być zagrożeniem dla życia. Jedną z takich chorób jest zwężenie ujścia zewnętrznego szyjki macicy, albo będące wadą budowy, albo nabyte. Do głównych przyczyn nabytego zwężenia zalicza się między innymi długi poród siłami natury, procesy zapalne, nowotwory oraz zabiegi wykonywane na szyjce macicy.
Objawy zwężenia szyjki
Jeśli zwężenie jest wrodzone, to jego zdiagnozowanie jest bardzo trudne, gdyż do osiągnięcia wieku, w którym powinny wystąpić pierwsze miesiączki nie występują praktycznie żadne objawy. Dopiero brak miesiączkowania jest sygnałem do przeprowadzenia kompleksowych badań ginekologicznych, i w czasie nich najczęściej choroba jest wykrywana. U kobiet starszych pierwszym zauważalnym symptomem problemów będzie zatrzymanie miesiączki – przez większość z nich traktowane jako ciąża.
Przy zwężeniu szyjki kobieta dalej miesiączkuje, jednak krew z powodu braku możliwości wypłynięcia zostaje w wewnętrznych narządach. Często tworzy się tak zwany krwiak zastoinowy, krew odpływa do jajowodów a później do otrzewnej, co powoduje silne dolegliwości bólowe. Może to także skutkować zapaleniem endometrium i przydatków, zapaleniem otrzewnej oraz endometriozą.
Jeśli zarośnięcie ujścia będzie częściowe, to kobiety będą miesiączkować, ale te miesiączki mogą być bolesne ze względu na gromadzącą się krew. W takich przypadkach choroba może być przez długi czas nie rozpoznana. Dzieje się tak ponieważ miesiączkowanie nie rodzi podejrzeń co do obecności przeszkód w narządach rozrodczych. Często dopiero silne dolegliwości bólowe skłaniają kobiety do wizyty u ginekologa.
Zwężenie ujścia zewnętrznego szyjki macicy – diagnostyka i leczenie
Rozpoznanie zwężenia ujścia zewnętrznego szyjki macicy opiera się w pierwszej kolejności na wywiadzie i badaniu ginekologicznym. Dodatkowo pomocne są wewnątrzpochwowe USG oraz rezonans magnetyczny miednicy mniejszej. W czasie badań ginekolog powinien nie tylko sprawdzić prawidłowość budowy dróg rodnych, ale także ocenić stosunki rozwojowe oraz sprawdzić stan napięcia tkanek.
Współczesna medycyna dobrze sobie radzi z leczeniem zwężenia szyjki. Najczęściej stosowaną metodą jest wykonanie zabiegu mającego na celu przywrócenie drożności tego narządu. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu, na początku przy pomocy specjalnej sondy lekarz szuka ujścia szyjki. Następnie przy pomocy narzędzi zwanych Hagerami rozszerza je do odpowiedniej szerokości. Na następne kilka dni w kanale szyjki pozostawia się dren.
Przeważnie po takim zabiegu drogi rodne odzyskują drożność, jednak w celu oceny terapii należy obserwować pacjentkę przy kolejnych miesiączkach. Krew ma swobodnie wypływać z macicy, powinny również zniknąć dolegliwości bólowe.
